absolute leeftijd

Onlangs is het lichaam van Harry Mulisch 80 jaar geworden. Mulisch kreeg door dit feit alle aandacht van de media die hij verdiende. Maar Mulisch is volgens zijn eigen zeggen niet ouder dan 17 jaar. Volgens Mulisch behoud de mens zijn leven lang één bepaalde leeftijd, volgens welke hij of zij zich naar geestesgesteldheid z'n leven lang blijft gedragen. Hij noemt dat de absolute leeftijd of ook wel de leeftijd van de ziel!

Het zet je wel aan het denken. Er zijn veel mensen die deze mening met Mulisch delen, waaronder de bekende journalist H.J.A. Hofland. Hofland zegt dat het ongeacht de toenemende levenservaring, de leeftijd is van waarneming en werklust. "Derjenige ist glûcklich der etwas vom Kinde gerettet hat", zei Goethe. Dat is de kern van de absolute leeftijd, volgens Hofland.

Iets wat mij altijd is bijgebleven, is de keer dat ik bij mijn oma van ruim 90 jaar aan bed stond, en ze tegen mij zei dat ze eigenlijk nog net zo dacht en voelde als toen ze 18 jaar was. Alleen dat lichaam he, dat wil niet meer, dat begint mij in de steek te laten.

Zelf ben ik door het opnieuw opgerakelde begrip van Mulisch, ineens ook aardig geïnteresseerd in mijn eigen absolute leeftijd. Het is een interessante bezigheid. Het verschaft je volgens mij enig inzicht in de diepere beweegredenen van je eigen doen en laten. Ik ben er trouwens voor mijzelf nog niet over uit, maar ik denk dat het wel ergens rond mijn 20e jaar zal liggen. Het is moeilijk te bepalen, het is aan hevige schommelingen onderhevig, hoe moet je dat eigenlijk doen. Welke criteria moet je handteren. Geestelijk benader ik de dingen in mijn belevingswereld volgens mij nog altijd als toen ik 20 was. Het maakt niet uit of ik nou iets aan het maken ben, of iets aan het bedenken. Mijn geest is dus in 45 jaar niet ouder geworden zou je kunnen zeggen. Maar toch denk ik ook dat de geest wel degelijk wordt beïnvloed door levenservaringen die je opdoet, en dat de geest daar gelijdelijk aan toch ouder door wordt. Bovendien zal net als met de schommelingen in mijn huidige persoonlijklijke belevingswereld, ook de absolute leeftijd wel aan schommelingen onderhevig blijven.

Het lijkt mij leuk om twee keer per jaar mijn verjaardag te vieren, één keer voor mijn lichamelijke leeftijd en één keer voor mijn geestelijke leeftijd. Want als er wat te vieren valt in dit leven ben ik nog net als toen ik 20 was graag van de partij!

Ik las ergens dat Harry Mulisch z'n hele leven nog nooit iets gedaan heeft waar hij geen zin in had. Dat is mooi, het zou best eens kunnen zijn dat dit één van de criteria is, waardoor een absolute leeftijd zich wat beter laat bepalen.