Veranderend landschap.

Pas zijn we sinds lange tijd weer eens naar Kasteel het Nijenhuis geweest om naar kunst te kijken. Veel van de in impressionistische stijl geschilderde (IJssel)landschappen van Jan Voerman (1857-1941) hebben we vaker gezien, maar in de geest van de tentoonstelling 'Het veranderlijke landschap' viel er nu een uitgebreide verzameling schilderijen van zijn hand te bezichtigen. Wat mij opviel is dat de veranderingen in het IJssellandschap nogal meevielen. Zeker qua sfeer, ook nu zien we de monumentale stapelwolken, de weidse luchten en het vee in de uiterwaarden nog, die Voerman zo'n 100 jaar geleden schilderde. Kijken we echter naar de details (de hedendaagse bebouwingen, bruggen, energiemasten etc.) in het IJssellandschap, dan zien we natuurlijk wel verschillen tussen toen en nu, alhoewel ik dat eigenlijk ook nog weer mee vindt vallen. 

In de z.g. tuinzaal van Kasteel het Nijenhuis was de tentoonstelling 'Zoeken naar Vermeer' te zien. In 1972 publiceerde Dirk Hannema, de grondlegger van Museum de Fundatie, de brochure Over Johannes Vermeer van Delft, twee onbekende jeugdwerken en een andere visie op zijn oeuvre, waarin hij zes werken uit zijn privé collectie met grote zekerheid aan Vermeer toeschreef. Toeschrijvingen die toen al niet door iedereen serieus genomen werden en nu door niemand meer geloofd worden. Toch was Hannema zeer overtuigd van zijn eigen kennis van kunst. Bijna zijn hele volwassen leven zocht Dirk Hannema naar Vermeers. Met de tentoonstelling die ons o.m. liet zien hoe hij dat deed waren we vrij snel klaar.

Tiny House 1967

Een z.g. Tiny House heeft doorgaans een vloeroppervlak van max. 50 m2, maar vaker is een max. van rond de 28 m2 de norm. Tiny houses komen voort uit een trend die is begonnen in Amerika. Toen vanaf 2008 de economische crisis de huizenmarkt verzwakte, ontstond er onder een groep Amerikanen de behoefte om goedkoop, onafhankelijk en flexibel te wonen. Zij gingen aan de slag met het bouwen van hun eigen huisjes, de zogeheten tiny houses. 

Vanaf medio 1967 tot eind april 1969, het begrip Tiny House was nog onbekend, hebben we het met niet meer dan 25,50 m2 (begane grond 15,40 m2, verdieping 10,10 m2) moeten doen, waarvan de laatste 8 maanden zelfs met 2 kleine kinderen. Bij gebrek aan een goede tijdelijke woonruimte tijdens de bouw van ons nieuwe huis, (zie in mijn blogarchief stukjes architectuur van 16/12'09 en over architectuur van 2/4'22), hadden we de bouw van de schuur voorgetrokken, zodat we daar een tijdje in konden wonen. Een mooie tijd, blij en vrij, we voelden ons de koning te rijk!

Een kleine update!?

De piramide van Maslow bestaat al sinds 1943, het jaar dat ik op stapel werd gezet. De motivatie-theorie, ofwel de rangschikking van de universele behoeften van de mens, verbeeld in de piramide van de Amerikaanse wetenschapper Maslow (1908-1970) zou aan een update toe zijn, las ik ergens. 

De piramide van Maslow

  Maslow bepaalde dat het vervullen van bepaalde behoeften universeel    is voor de mens. En dat het moet plaatsvinden conform links staande      volgorde. Men begint onderaan de piramide en moet eerst die laag          verwezenlijken vóórdat de laag erboven aan de orde is. De eerste laag      bestaat uit lichamelijke behoeften zoals zuurstof, water en voedsel. Als    hieraan is voldaan, volgt de tweede laag t.w. veiligheid en                        zekerheid, denk daarbij aan onderdak, kleding, veilige leefomgeving        en voldoende geld. De derde laag is behoefte aan sociaal contact met      familie, vrienden, partner, collega's enz. Hierna volgt de vierde laag t.w. waardering en erkenning, het respect wat iemand uit al die sociale verbanden kan halen. In de vijfde en laatste laag komt de zelfontplooiing aan bod. Hoe meer lagen verwezenlijkt worden, hoe gelukkiger een mens zou zijn. 

Onderzoekers van de Universiteit van Illinois schijnen recent te hebben ontdekt dat de piramide van Maslow weliswaar nog steeds een universele waarheid is, maar dat de volgorde waarin de behoeften worden vervuld, niet zoveel invloed hebben op het geluk dat door de mens wordt ervaren. De theorie van Maslow klopt na ca. 80 jaar dus nog steeds, alleen blijkt de volgorde van het vervullen van de behoeften wat minder belangrijk dan de wetenschapper dacht, een kleine update is dus wel op z'n plaats. Laat ik nou toevallig onlangs hebben gedacht, dat een kleine cosmetische update voor mijzelf na ca. 80 jaar ook wel eens op z'n plaats zou kunnen zijn. 

over een mooie film

Onlangs in Bioscoop Catharinakapel ofwel Filmhuis Harderwijk de film Living gezien. De film draait om de oude uitgebluste kantoorklerk Mr. Williams, gespeeld door de Britse acteur Bill Nighy (73), die op het gemeentehuis in het Londen van 1953 zijn dagen slijt met geestdodend werk. Maar als hij op zekere dag te horen krijgt dat hij niet lang meer te leven heeft, doet dat iets met hem. Hij besluit om van het laatste stukje van zijn leven nog iets te maken, en komt tot actie. Zo komt gaandeweg de film rond de eenzame weduwnaar, een mooi melancholisch verhaal tot stand. Een verhaal over een man die zijn lege bestaan aan het eind van zijn leven nog betekenis weet te geven. De wedergeboorte van een man die zichzelf lang geleden al had opgegeven. Een bijzonder fijnzinnige rol, prachtig vertolkt door Bill Nighy.

Bloemkolen, puur gezond!

Onlangs hadden we met vrienden weer eens een keukentafel-dinertje. Dat doen we zo eens in de 6 à 8 weken, beetje eten, drinken en ouwehoeren over van alles en nog wat, altijd gezellig. Met z'n zessen waren we, deze keer bij A en H in Putten. 't Is altijd even werk voor wie aan de beurt is om iets te verzinnen, maar alleen al het verrassingselement maakt het vaak leuker dan uit eten gaan, daar waren we het wel over eens. 

De verrassing was deze keer een mostertsoepje vooraf, waarna een lekkere bloemkool-ovenschotel bestaande uit een mix van bloemkoolroosjes, spekjes, prei, krieltjes, crème fraîche, eieren, tijm, geraspte kaas, mosterd, peper en zout. Heerlijk, we aten onze vingers er zowat bij op. Maar evengoed hadden we nog een beetje ruimte gereserveerd voor een toetje van ijs met vruchten en een kopje koffie na. Het was bij elkaar genomen weer een heel vermakelijk avondje. De volgende keer gaan wij in Harderwijk weer ons best doen om er een leuk keukentafel-dinertje van te maken!

over zondagsrust

Onlangs viel bij ons magazine 'Zondagsrust' op de mat. Huis aan huis verspreid door een mij totaal onbekende, maar al reeds in 1954 opgerichte Nederlandse Vereniging tot bevordering van de Zondagsrust en de Zondagsheiliging. Het nostalgische beeld op de cover deed mij nog denken aan de mooie zondagse wandelingen van weleer. Echter de inhoud van het magazine deed mij bij het doorbladeren belanden in de spruitjeslucht van de verstikkende jaren vijftig, een tijd die nota bene al zo'n 70 jaar achter ons ligt. 

De inhoud van het magazine bestond uit een bundeling van zeven nogal behoudende artikelen die de invulling van de eerste dag van de week als thema hadden. Aan het woord kwam een dominee en vader van 11 kinderen; een verstokte kerkganger; een bedrijfsleider van een Jumbo filiaal; een SGP politicus; een bestuurder; een moeder van 9 kinderen en een GZ-psycholoog. Ze hadden gemeen met elkaar, dat de zondag een dag is die ervoor gemaakt is om met God en Zijn dienst bezig te zijn. Een dag van rust en concentratie, en niks anders!

Iedereen is uiteraard vrij om te denken en te geloven wat hij of zij wil, zeker zolang ze er een ander maar niet mee lastig vallen. Maar ik keek er desalniettemin wel van op dat de in mijn ogen bekrompen christelijke standpunten van weleer, anno 2023 nog zo bestaan.

Verkiezingen

Je kan denk ik wel zeggen dat water de bron is van het leven, zelf bestaan we nota bene voor bijna 70% uit water. Goed water en waterbeheer is dan ook van levensbelang, en vraagt nogal wat expertise. Woensdag a.s. zijn er verkiezingen, waaronder die voor de waterschappen. Die zijn behalve voor veilige dijken o.m. ook verantwoordelijk voor schoon en voldoende oppervlakte water. Het waterschap 'Vallei en Veluwe', waar de gemeente Harderwijk onder valt, heeft met een totaal oppervlak van bijna 246000 hectare daarvoor totaal 16 rioolwaterzuiveringen ter beschikking.  Bovenstaand schema dat ik onlangs in de Volkskrant zag staan in een stuk van Kim van der Gouw, laat zien hoe dat in zijn werk gaat. 

Eerlijkheidshalve moet ik zeggen dat ik wel eens gedacht heb, ach die waterschappen, moeten we die nog steeds in stand houden. Wat zij doen, kan de provincie toch ook, scheelt ook nog in kosten. De waterschappen vallen toch al onder de verantwoordelijkheid van de provincie. De provincie kan immers waterschappen oprichten en opheffen, terwijl ze ook nog eens belast is met het toezicht op het functioneren van de waterschappen. Inderdaad, maar ze mist wonderlijk genoeg wel de expertise van de waterschappen! 

De taken van de waterschappen staan overigens niet op zichzelf. Ze hebben allerlei raakvlakken met andere terreinen, zoals o.m. ruimtelijke ordening, natuurbeheer en milieubeheer, werkterreinen van provincies en gemeenten dus. Een goede afstemming van het beleid tussen waterschappen enerzijds en gemeenten en provincies anderzijds is daarom erg belangrijk. 

Al met al ben ik er wel achter, dat het beheer van het water en de zorg voor de techniek die het water onder controle moet houden in dit complexe landje van levensbelang is. Daarom ga ik hoe dan ook a.s. woensdag behalve voor de Provinciale Staten ook stemmen op een nieuw algemeen bestuur voor het waterschap 'Vallei en Veluwe'!

van styrofoam en polyurethaanschuim

De bizarre beelden van styrofoam en polyurethaan-schuim in Kunsthal KAdE in Amersfoort gaven een aardig inkijkje van wat er allemaal in het hoofd van de Nederlandse kunstenaar Folkert de Jong (1972) omgaat. Geen makkelijk hoofd, maar dat had de titel van de tentoonstelling 'Ministry of Fear/Foam' al een beetje verraden. Het oeuvre-overzicht van de kunstenaar liet vooral de ongemakkelijke kanten van de menselijke samenleving zien. Complexe tableaux vivants van groteske werelden, die veel macht, geweld, kwetsbaarheid en ellende uitstralen. Folkert de Jong is met zijn tobberige beelden inmiddels een internationale bekendheid geworden.

bitterzoete emoties

De tentoonstelling 'Frans Huysmans en de Bergense School' in het Noord-Veluws Museum in Nunspeet, liet ons zien wat kunstschilder Frans Huysmans (1885-1954) allemaal in zijn mars had. Hij schilderde in diverse stijlen, impressionistisch, realistisch, expressionistisch, noem maar op. Een mooi en indrukwekkend museaal overzicht van zijn oeuvre. 

De tentoonstelling liet wat mij betreft nogal wat nostalgische taferelen zien. Een impressionistisch schilderij uit 1949 genaamd 'Winterlandschap' bleef me met name bij. Het liet niet alleen zien hoe de winters er in mijn jeugd vaak uitzagen, maar het gaf ook een indruk van het harde boerenleven. De kou was bijna voelbaar, maar ook de warme gezelligheid als we de deur achter ons hadden dichtgetrokken, en met z'n allen rond de grote potkachel zaten!

Strijdbaar Kats

Onlangs las ik in de Volkskrant hoe de dokter, de basisschool, de supermarkt, het postkantoor en het café uit Kats verdwenen was. Een behoorlijke verschraling van voorzieningen dus. Kats is een klein Zeeuws dorpje met een voormalige veer- en werkhaven aan de Oosterschelde in een uithoek van Noord-Beveland dat ongeveer 450 inwoners telt. Toen in 1965 de nabij gelegen Zeelandbrug in gebruik werd genomen kwam de veerhavenfunctie te vervallen, en veranderde dat gedeelte in een jachthaven, die ik als zeiler wel eens heb aangelopen. Het gedeelte werkhaven bleef echter als productiehaven voor de Deltawerken tot in de jaren negentig in gebruik. Sindsdien is de werkhaven in verval geraakt en een gebied geworden vol relicten en ruïnes waar nog immer een stel iconische portaalkranen boven uittorenen. 

Om de leefbaarheid van Kats te verbeteren worden er diverse plannen bedacht. Eén van de plannen is om van het havengebied een woon- en recreatiegebied te maken, en het gebied tevens cultuurhistorisch te onderscheiden als een factor van belang tijdens de uitvoering van de Deltawerken. Bovenstaande collage geeft met behoud van eyecatchers als de iconische portaalkranen slechts een sfeerimpressie van hoe het zou kunnen worden. Strijdbaar Kats, met kunst- en vliegwerk moet de leefbaarheid daar worden verbetert!