Aan tafel!!

Gisteren hadden we weer ons twee maandelijkse huistafelfestijntje. Gezellig met vrienden rond een huistafel vol eten en drinken. Een betere plek voor sterke en minder sterke verhalen is nauwelijks denkbaar, hoewel, de toon was al reeds tijdens het aperitief in de zitkamer gezet. Vrienden zijn we al sinds de begin jaren zeventig. We zijn met z'n zessen en kennen na al die jaren elkaars hebbelijk- en onhebbelijkheden wel zo'n beetje. De sfeer is doorgaans heel ontspannen, zo ook deze keer.

De carpaccio van Herma en Roel, met pesto, basilicum, pijnboompitjes en Italiaanse kaas vooraf was heerlijk, evenals de kip pilav met rijst en het toetje met ijs, vruchten en slagroom. En met een kop koffie werd ook achter dit sfeervolle huistafelfestijntje uiteindelijk weer een punt gezet.  Ik kan mij nu al verheugen op de volgende keer, als ik samen met Joke, Roel en Herma over twee maanden kan aanschuiven bij Hillie en Albert.

opmars van de Japanse duizendknoop

In mijn stukje 'natuur als de transformeerder' van 30 maart 2017 had ik het over de potentie van het onbedwingbare karakter van de natuur, en hoe die kan worden ingezet om een z.g. gefaald bouwwerk langzaam maar zeker te laten transformeren naar een landschap. Zeg maar een langzame, natuurlijke transformatie als alternatief voor sloop. Het één en ander n.a.v. het afstudeerproject van landschapsarchitect Hannah Schubert in 2015. 

Dat de natuur langzaam maar zeker een gebouw overneemd als je het aan zijn lot overlaat, is een bekend verschijnsel. Uiteindelijk is het door de kleinste scheurtjes in steen, beton of asfalt een welig tieren van planten en bomen. Hannah Schubert is niet de eerste die daar een studieproject van heeft gemaakt, Louis G. Le Roy (1924-2012) was haar daarin al veel eerder voorgegaan. Zie o.a. mijn stukjes over bijvoorbeeld de Ecokathedraal, een land art-project bij het Friese dorp Mildam, in de gemeente Heerenveen. 

Maar goed, een gefaald bouwwerk dus langzaam maar zeker laten transformeren naar een landschap, dat was het item. Nou las ik vanmorgen een artikel in de krant over de opmars van de 'Fallopia japonica', ofwel in gewone mensentaal de 'Japanse duizendknoop', een z.g. invasieve exoot in ons land. Exoot, omdat ze niet op eigen kracht, maar door de mens in Nederland terecht gekomen zijn, en invasief vanwege hun explosieve verspreiding en de negatieve gevolgen daarvan voor natuur, volksgezondheid, veiligheid en economie. Zo dat weten we dan ook weer, een feit is dat als ze in en om een gebouw zo snel groeien, je in iedergeval eerder kan spreken van een explosie dan van een langzame transformatie. 

De 'Japanse duizendknoop' heeft één twijfelachtig voordeel: Je kan hem eten, het schijnt rabarberachtig te smaken. Mogelijk schuilt daarin een deel van de oplossing, om de plant hier onder de duim te krijgen.

'woke', maken of breken?

De samenleving wordt steeds meer 'woke' las ik ergens. Het is een actieterm die is komen overwaaien uit het Amerikaans/Engels die staat voor wakker zijn voor de maatschappij. Zeg maar, weten wat er allemaal speelt, bijvoorbeeld sociale ongelijkheid, racisme en het coronabeleid van de overheid. Factoren die het bewustwordingsproces van de huidige samenleving volgens Bartjens ruimschoots van brandstof voorzien, maar die vooral ook een bijdragen schijnen te leveren aan polarisatie en escalatie.

In verschillende steden, maar vooral in Rotterdam kunnen ze sinds afgelopen vrijdag meepraten over de gevolgen daarvan. Recht van vrijheid op demonstratie en vrije meningsuiting, is in ons land een groot goed. Maar dat rechtvaardigt natuurlijk niet de weerzinwekkende geweldsexplosie van de in razernij ontstoken meute. Vernielingen, brandstichtingen en geweld tegen brandweermensen, politiemensen en ambulancemedewerkers, de rede was totaal zoek, ongekend! 

De samenleving wordt steeds meer 'woke', prima natuurlijk! Maar laten we wel ons verstand erbij houden en bij onvrede met elkaar in discussie gaan. Laten we elkaar vinden in de schoonheid en veelzijdigheid van taal. Taal verbindt, verbeeldt, verwondert en verrast ons uiteindelijk. Laat in die zin het gedicht 'Maken of Breken' van Tanja Helderman (1974) maar goed tot je doordringen, ook dat is 'woke'.

mysterieuze super vulkaan

De recentelijke uitbarsting van de vulkaan 'Cumbre Vieja' op het Canarische eiland La Palma is al zo'n twee maanden aan de gang. En het einde is volgens Bartjens nog niet in zicht, ook al lijkt de actieviteit soms iets af te nemen. De twee, in de oceaan uitmondende, lavastromen hebben op hun pad al zo'n kleine 3000 gebouwen verwoest, terwijl ruim 7000 inwoners moesten worden geëvacueerd. Ruim 1000 ha land is met lava bedekt, terwijl as uit de vulkaan overal op het eiland schijnt te liggen. En aan de reusachtige tsunami, als gevolg van een in de oceaan stortende westelijke kraterwand willen we liever niet denken. 

Wel even wat anders dan de 'Zuidwalvulkaan' en de 'Mulciber', de twee vulkanen in het Nederlandse deel van resp. de Waddenzee en de Noordzee. Ze zijn allebei al 150 miljoen jaar zo dood als een pier, dus daar hebben we geen last meer van. 

Iets anders schijnt het gesteld te zijn met de mysterieuze 'Campi Flegrei' een slapende, maar volgens wetenschappers wakker wordende super vulkaan, deels onder de zeespiegel, maar verder onder een dicht bevolkt gebied nabij Napels. De 'Campi Flegrei' schijnt één van de weinige supervulkanen in de wereld te zijn. Anderen zijn o.m. Yellowstone, de Eifel, Tambora en Santorini. Aan de gevolgen van een (reeds voorspelde) uitbarsting van de 'Campi Flegrei' wil eigenlijk ook nog niemand denken.

déjà vu momentje langs de A27

Als ik, tot voor enige jaren terug, over de A27 langs het Utrechtse Science Park 'De Uithof' reed, werd mijn oog altijd getrokken door het Wentgebouw, de 50 meter hoge kubus met de z.g. ponskaart-gevel uit 1974. Het was het voormalige gebouw van de faculteit Tandheelkunde van de Utrechtse Universiteit, ontworpen door mijn voormalige werkgever architect Joost van der Grinten (1927-2017) met medewerking van architect Teun Koolhaas (1940-2007). Het was echter ook het gebouw waaraan ik destijds intensief heb meegeholpen aan de gedetailleerde uitwerking van het ontwerp. Ik zeg was, want het gebouw is reeds rond 2015 gesloopt.

Ruim 40 jaar lang domineerde de kubus, waar ik zo'n verleden mee had, het landschap van 'De Uithof' nabij de A27, en ineens was er niets meer, alsof er iets in het landschap was geamputeerd. Een situatie die overigens niet lang heeft geduurd, geleidelijk aan zag ik op dezelfde locatie 4 hoge betonnen torens verschijnen. Dat was wel even heel wat anders dan de oude kubusvorm, zeer benieuwd wat dat gaat worden, Lang liet het antwoordt echter niet op zich wachten, toen ik weer eens in de buurt was zag ik de verdere opbouw. De 4 betonnen torens waren de constructieve kernen, waar omheen het gebouw in combinatie met de vloerdragende betonnen gevelelementen laag voor laag verder werd opgebouwd. Voordeel van deze bouwmethode is kolomvrije werkgebieden.

Wat ik echter ook zag, was dat ik langzaam maar zeker ook weer een kubus zag verschijnen. Oké geen perfecte misschien, deze oogde iets hoger dan de basis breedte en diepte, maar toch had ik een déjà vu momentje. Het gebouw, dat bestemd is als nieuwe huisvesting van het ons, door het coronavirus zo langzamerhand zeer bekende RIVM en CBG, is ontworpen door Felix Claus Dick Van Wageningen Architecten uit Amsterdam. Het is een zeer duurzaam gebouw, waarmee mijn, op de kubusvorm gebaseerd déjà vu momentje eigenlijk nergens op slaat, want alles is verder anders aan dit gebouw. De regelgeving in de bouw van 1974, is alleen al door o.m. de Europese klimaateisen, ook bij lange na niet meer te vergelijken met de huidige!

Nogmaals Urk

In het in 2020 uitgekomen boek 'De ontdekking van Urk' van de Vlaamse schrijver en journalist Matthias M.R. Declercq (Gent, 1985) rekent hij af met de vooroordelen over Urk en laat hij een wereld zien die bijna niemand kent. Declercq heeft zich daarvoor uiteraard wel een tijd moeten laten onderdompelen in het reilen en zeilen vam de Urkse gemeenschap, die zich ondanks haar gesloten en veelal onbegrepen imago dag na dag steeds meer voor hem opende. 

Een fascinerend boek dat een nogal andere kijk geeft op dit voormalige eiland en haar bewoners, ik heb het in één ruk uitgelezen. Urk, in het verleden ook wel Orck genoemd, zoals op oude kaarten staat vermeld. Mogelijk dat de orka door deze oude spelling van Urk bij de dorpsingang is gekomen. Ook de vorm van het eiland destijds deed aan een orka denken. In de haven van Urk heb ik heel wat keertjes gelegen met m'n zeilbootje. (Zie ook in mijn blogarchief stukje Urk van 3-7-'09) Urk, een mooie plek, in het bijzonder vanaf het IJsselmeer gezien!

Een mysterieuze boswandeling.

Afgelopen maandag hebbeb we een wandelingetje gemaakt in het Leuvenumse Bos nabij het Roode Koper. Het was doodstil in het bos, wat wil je ook, maandag, geen mens te bekennen en geen zuchtje wind. Soms hoorde je even het gekabbel van de Leuvenumse Beek als we in de buurt kwamen, of een specht hameren ergens hoog in een boom, maar dat was het, het accentueerde de stilte als het ware. Dan te bedenken dat het bos hier volgens Bartjens wemelt van wilde zwijnen, herten, dassen, vossen en sinds enige tijd ook een stel wolven. Sporen genoeg, vooral van de wilde zwijnen, maar geen van deze dieren zijn we tijdens onze wandeling in het verstilde herfstbos tegengekomen, of hebben we zelfs ook maar gehoord. Maar goed ook misschien, temeer konden, en hebben we genoten van de stilte en de herfstkleuren van het mysterieuze Leuvenumse Bos!

Singer Laren versus Singel Blaricum.

De E-Ticket's voor ons bezoek aan Singer Laren waren j.l. vrijdag geldig vanaf 12.40 uur. De covid misére verhinderd nog immer een spontaan museumbezoek op willekeurig tijdstip. Het is niet anders! 

Gewoonlijk nemen we op de A27 de afslag Laren, en rijden we vervolgens via de Eemnesserweg naar het centrum en het Singer museum. Maar J had deze keer maar eens een alternatieve route bedacht, waar ik overigens van meet af aan mijn bedenkingen tegen had. Via de smalle en zeer lommerrijke Blaricummertollaan, die ons langs leuke optrekjes voerde, kwamen we uiteindelijk op de Singel in Blaricum terecht. Foutje, dat is nogeens uit koers raken! Maar via allerlei leuke kronkellaantjes, waar dit schilderachtige dorp om bekend staat, kwamen we gelukkig nog net op tijd in Singer Laren aan. 

In de tentoonstelling 'De ontdekking van het heden' zagen we een honderdtal werken uit een vrijwel onbekende particuliere kunstverzameling. Moderne en hedendaagse kunst, werken van o.a. Picasso, Dalí, Mondriaan, Klee, Miró, Léger en Daniëls. Vrijwel alle grote Europese kunststromingen uit de twintigste en eenentwintigste eeuw waren vertegenwoordigd! Een mooie tentoonstelling, we hebben genoten.

over een parallelle soloexpositie

Onlangs heb ik de parallelle soloexpositie 'Natasja Kensmil & Sadik Kwaish Alfraji' in de Amersfoortse Kunsthal KAdE bezocht. Alles bij elkaar genomen een interessante maar nogal treurig stemmende expositie. 

In de schilderijen en tekeningen van Natasja Kensmil (Amsterdam, 1973) zag ik haar fascinatie voor het verborgene, raadselachtige en duistere. De werken in haar expositie 'A Poison Tree' vonden hun oorsprong in de geschiedenis, religie, mystiek en mythologie van de mens. Een sombere en beladen expositie. 

In 'In Search of Lost Baghdad', de expositie van de sinds de jaren negentig in Nederland wonende Iraakse kunstenaar Sadik Kwaish Alfraji (Bagdad, 1960), zag ik veel werken die reflecteerden op zijn vlucht uit Irak. In een expressieve en beladen zwart-wit stijl toont hij middels tekeningen en animatie-video's zijn herinneringen en associaties aan Irak. En ook in deze expositie kwam naar mijn gevoel een weinig hoopvol mensbeeld naar voren.

Sinkholletje in de tuin?

Op onverklaarbare wijze was er zomaar een diep gat ontstaan in onze tuin. Een soort sinkhole zal ik maar zeggen. Ik heb er tot aan het maaiveld bijna 4 zakken zand van 25 kg per stuk in moeten mikken. Een sinkhole? Niet echt voor de hand liggend leek mij, maar wat dan wel zo ineens? Na enig graafwerk in mijn geheugen, schoot mij de oude Noorse Esdoorn te binnen die hier 25 jaar geleden is geveld. De stronk, die ik destijds nog enkele jaren in de tuin als een soort afzettableau heb laten staan, heb ik uiteindelijk toch maar weg laten fraisen. Dat hebben ze natuurlijk maar tot een bepaalde diepte gedaan, een substantieel deel van de ondergrondse wortelmassa is toen mogelijk blijven zitten. Zou de ruimte die door het rottingsproces moet zijn ontstaan, de oorzaak kunnen zijn dat de boel hier na al die jaren alsnog in één keer in elkaar is gezakt? Het lijkt mij stug, maar iets anders weet ik niet te bedenken!