Het Grote Verhaal

De TwentseWelle is het museum van het menselijk avontuur. Het vertelt het 'Grote Verhaal' vanaf de prehistorie tot heden en de toekomst. Een universeel verhaal met Twente als materiaal. Het museum, dat is ondergebracht in de gerenoveerde en verbouwde vroegere textielfabriek 'Rozendaal', staat in de gelijknamige z.g. cultuurcluster van de wijk Roombeek in Enschede.

Roombeek, de arbeiderswijk die op 13 mei 2000 met de grond gelijk gemaakt werd door de midden in deze wijk staande ontploffende vuurwerkfabriek S.E. Fireworks. Een wijk van ruim 40 ha die gewoon werd weggeblazen, waarbij 23 mensen om het leven kwamen en bijna 1000 gewonden vielen! Maar nu, ruim 10 jaar later, is er alleen een monument te vinden op het Lasonderbleek dat ons nog aan de ramp herinnerd, 'Het verdwenen huis tussen hemel en aarde' genaamd, van beeldend kunstenaar Balta uit Amsterdam.


Mede door participatie van de oude bewoners van de wijk, is het nieuwe Roombeek een prachtige wijk geworden. Dus niet, zoals doorgaans voor het grootste deel gebeurd, ontwikkeld en gebouwd door woningbouwverenigingen of projectontwikkelaars, maar door particulieren! Het is daardoor een wijk geworden met een grote mate aan diversiteit en architectuur.
En ook de oude textielfabrieken of onderdelen daarvan en de bierbrouwerij van Grolsch in de wijk worden dus geïntegreerd. Ze worden of zijn al gerenoveerd en verbouwd tot musea (TwentseWelle, Cremermuseum) of tot wijkcentra voor wonen, werken, winkelen e.d. danwel een appartementencomplex.

Door de veelheid en diversiteit aan gebeurtenissen in de wijk Roombeek, ben ik een beetje van 'Het Grote Verhaal', dat ze in de TwentseWelle zo prachtig verbeelden afgedwaald. Zoals gezegd vertelt de TwentseWelle het verhaal van het menselijk avontuur, vanaf het moment dat de mens de streek Twente, net na de laatste ijstijd betrad en zich daar vestigde. Een verhaal over onderwerpen als de natuur, de jacht, het verzamelen, de landbouw, de ontwikkeling van land naar stad en streek, de opkomst van de industrie, arbeid, innovatie, techniek en samenleving.
Aan de hand van genoemde onderwerpen en een grote verzameling natuurhistorische en cultuurhistorische objecten in het museum, laten ze in 'Het Grote Verhaal' zien hoe de mens en natuur zich in wisselwerking met elkaar ontwikkelen.

De tentoonstelling 'Beter dan God' waarin het dilemma van maakbare schoonheid aan de kaak wordt gesteld, waren ze nog aan het opbouwen toen wij daar rondliepen. Deze is daar te zien vanaf 1 oktober a.s. tot eind februari 2011. Een reusachtige pop van de king of pop Michael Jackson (1958-2009) bij de ingang van het museumterrein is kennelijk als representatief bedoeld voor de expositie. Want als er iemand is die zich vaak heeft laten verbouwen, dan is hij het wel!

Frise (Pays-Bas)

Van de Hylper Haven naar Het Zool is maar een eindje. Even op de boeitjes letten dat je niet vastloopt op de plaat voor het vogelreservaat aan stuurboord, dat is alles. De 'Hylper Hurdsilery 2010' over bakboord achter ons, met al die prachtige Lemsteraken onder vol zeil hielden we voor gezien. En eenmaal de hoek om op Het Zool waren ze helemaal uit het zicht verdwenen. Aan bakboord op de Hylperdijk de vuurtoren van Workum op 52º58'NB 5º25'OL, waar al sinds 1967 de voormalig Rotterdamse architect Reid (70) en bedenker van de 'Driehoek Noordzee' in woont. Een mooier woonplek kan ik me voor een liefhebber van ruimte, natuur en zeilschepen nauwelijks voorstellen, om jaloers van te worden.



Voor de schutsluis hoefden we niet lang te wachten, en ook op de daarop volgende vier bruggen in Workum niet. Als je maar wel bij elke brug de €. 0,70 paraat houdt voor in de klomp. En zelfs nummer vijf, de spoorbrug zag ons kennelijk al aankomen, we konden praktisch zo doorvaren. En toen zaten we op de Lange Vliet, en even later op de Korte Vliet en weer even later op het Zandmeer en het Grote Gaastmeer. En toen we de daarop volgende Inthiemasloot ook hadden gehad zaten we op het Heegermeer, alwaar we bakboord uit gingen richting Heeg. Voor Heeg, net even voorbij het eilandje Rakkenpôlle stuurboord uit over de Woudsender Rakken naar Woudsend. Ik kan de hele route zolangzamerhand wel met m'n ogen dicht varen. Verder door Woudsend over de Ee naar het Slotermeer, en aan de overzijde van het meer het Slotergat in naar Sloten. En toen hadden we zin in een borreltje en een visje, dus hup de 'Swing' aan de kant en op de benenwagen het altijd pittoreskse Sloten in.

De oude jenever op het zonnige terras van restaurant 't Bolwerk aan de Voorstreek was prima van temperatuur, en de smaak van het harinkje met uitjes in cafetaria 'By de Brêge' was bovenverwachting goed. Goed gemutst en innig tevreden stapten we na dit Slotense intermezzo weer aan boord, om onze tocht over de Friese wateren te vervolgen. Via Woudsloot, Brandemeer, Kromme Ee en Rijnsloot kwamen we op de Groote Brekken uit, alwaar we vervolgens stuurboord uit gingen richting Lemmer. De zware bui die op de Brekken over ons heen dreigde te komen, deed me besluiten op het ijzeren zeil verder tegaan. Achteraf viel het mee en was deze aktie eigenlijk niet zo nodig geweest, maar ja het had ook anders kunnen uitpakken, dat heb ik inmiddels wel geleerd.

Via Stroomkanaal en Zijlroede met drie ophaalbruggen, voeren we langs de overbezette Lemsterkade's naar de Lemstersluis. Gelukkig waren we als enige in de sluis in no time geschut, en lagen we weer op IJsselmeer niveau. Maar ook de Buitenjachthaven van Lemmer lag op het eerste gezicht stampvol, echter doorvarend tot bijna achter in de haven, waar we ons nog maar nauwelijks konden keren, vonden we toch nog een vrije ligplaats voor de nacht.

Het was wel geen 'mossel na cataplana' wat we voorgeschoteld kregen in 'Les Pays Bas', het Lemmerse restaurant aan de Langestreek, maar ze smaakten evengoed prima. En ook de pikketanisjes daarna, of wat het ook mocht zijn in 'Tapa Tapa' aan het Burg. Krijgerplein, gingen er na al dat lekkers wonderlijk genoeg nog met smaak in. Maar toen we eenmaal terug waren aan boord ging het licht wel vrij snel uit, het was mooi geweest voor vandaag.



De andere dag even voor tienen 's morgens gingen de trossen weer los. Miezerig weer bij een ZW wind, kracht 4 à 5 Bft. Recht voor de kop dus, zin in laveren hadden we niet, maar het ijzeren zeil was gewillig. Koers naar huis, we lieten Friesland weer achter ons, langs de dijk eerst richting Urk, dan Ketelhaven en over de randmeren via Roggebotsluis en Elburg naar Harderwijk. Rond zes uur meerden we daar af in de thuishaven. En met een grote pan macaroni werd het vanuit zeilersoogpunt gezien nogal tamme, maar toch wel gezellige zeil-mannetjesweekend aan boord afgesloten.

Jubileumconcert

Tot verrassing hadden we van onze goede kennis Cor G. een uitnodiging gekregen voor een jubileumconcert, ter ere van zijn veertig jarig jubileum als organist van de Gereformeerde Kerk in Putten. En afgelopen vrijdagavond hebben we dat concert, dat onder motto "Van verleden naar heden" werd uitgevoerd bijgewoond.

Van barok naar modern zal ik maar zeggen. Door diverse uitvoerende musici werden vocaal en op fluit, fagot, orgel en accordeon enkele canzone's, sonate's en koralen ten gehore gebracht van de Italiaanse componist/organist Giovanni Batista Riccio (1527-1627), de Duitse componist/organist Johann Sebastian Bach (1685-1750) en de Duitse componist/fagottist Philipp Friedrich Böddecker (1607-1683). En van de Nederlandse componist/organist Hendrik Andriessen (1892-1981) werd op orgel een Thema met Variaties gebracht. Ter afsluiting kregen we van het duo Bach/Kamminga (1742-2010) een prachtige humoristische cantate te horen, die werd uitgevoerd door het Bach-Kammingakamerkoor met een slotkoor waaraan alle aanwezigen in de kerkzaal deelnamen.



De geluidskwaliteit van het met m'n telefoontje opgenomen filmpje van de humoristische cantate is slecht, maar live viel het gelukkig wel mee. Ik vond het een vermakelijke avond, en aan het applaus te horen ik niet alleen! Na het dankwoord van de jubilaris en de felicitaties van alle aanwezigen, werd de muzikale avond in de aula besloten met een drankje en een hapje.

Hylper Haven

Even samen met J. een weekje er tussen uit, lekker zeilen en we zien wel waar we terecht komen. Dat was het plan, maar dat we niet veel verder zouden komen dan Hindeloopen had ik niet gedacht. Ook al is de Hylper Haven één van m'n favoriete bestemmingen, ik had toch graag nog wel even naar de wadden gewild. Maar regen, kou en veel wind hield ons vast in de Hylper Haven, het moet tenslotte wel leuk blijven. En leuk was het, uitslapen, kachel aan, ontbijten, krantje en boeken lezen en kijken naar al die Lemsteraken in de havenkom, die zich opmaakten voor de 'Businessdag' en/of voor de 'Hylper Hurdsilery 2010'. Petje af voor de schippers van die grote aken. Hoe ze met veel wind in die overvolle en relatief kleine havenkom manoeuvreerden met die joekels, de meesten ook nog zonder boegschroef, dwong bij mij althans respect af.

En de 'mossel na cataplana' een Portugees mosselrecept met spekjes en stukjes gorizo in restaurant 'De Drie Harinkjes' was om je vingers bij op te eten!
En in het boekwinkeltje aan de Buren in Hindeloopen (gaat weg), heb ik een boek gekocht over leven en werk van de Amerikaanse kunstschilder Edward Hopper (1882-1967). Een boek vol prachtige foto's en beschrijvingen van zijn werken. Schilderijen die stuk voor stuk een ongrijpbare sfeer van spanning oproepen.



Toen alle Lemsteraken, ik geloof een stuk of vijftig, zich op zaterdagochtend opmaakten om uit te varen, was het in de overvolle havenkom een drukte van belang. Gelukkig was de wind wel wat afgezwakt, maar toch altijd nog variërend tussen de 4 à 5 Bft uit ZW richting. Maar alles verliep perfect en zonder enig probleem. Even later had de hele vloot de zeilen gehesen en ging de 'Hylper Hurdsilery 2010' van start. Een prachtig gezicht met al die volle zeilen!

Na de koffie gingen bij ons op de 'Swing' ook de trossen los. J. ging met G. in de auto mee naar huis, en ik begon met m'n inmiddels gearriveerde zwager en beide broertjes aan het jaarlijkse zeil-mannetjesweekend. Omkijkend toen we wegvoeren, lag de Hylper Haven er voor mijn gevoel stil en verlaten bij. Maar dat zou over een paar uur weer heel anders zijn. Dan komen al die aken van de wedstrijd weer terug in de havenkom, en zullen de bemanningen moe, dorstig en hongerig de tent op de kade induiken voor het aperitief en de lekkere hapjes van top kok Joop Braakhekke.

Oktjabrskaja

Aanvankelijk hadden we 3 tweepersoonskamers in hotel 'Moskva' besproken, maar een paar dagen voor ons vertrek kregen we te horen dat de boeking om de één of andere reden moest worden geannuleerd. We werden doorverwezen naar hotel 'Oktjabrskaja', een oud, groot (660 kamers) en klassiek ingericht hotel aan de Ligovskij-Prospektet 10, tegenover het Moskou-station in het centrum van St. Petersburg.



1e dag.
Rond halfvier in de middag kwamen we met z'n zessen aan op Pulkovo 2, de luchthaven van St. Petersburg. Na enig speurwerk in de aankomsthal zagen we een dame staan die, zoals afgesproken, een bordje 'Hildebrand' hoog hield. Het kon niet missen, dat moest Nina Galitschewa zijn, onze Russische hostes. Nadat we ons aan haar hadden voorgesteld, stapten we met z'n allen in een z.g. mashroetka, een mini-busje die ons naar hotel 'Oktjabrskaja' bracht.

Een uurtje later waren we ingecheckt en geïnstalleerd in het enorme hotel, en konden we aan onze eerste verkenningstocht in het centrum van de stad beginnen. Nina was inmiddels naar huis, haar zouden we morgenmiddag in de Hermitage terug zien. We hadden ons goed voorbereid op deze excursie, toch voelden we ons daar in het centrum even als een knap stel vreemde eenden in de bijt. St. Petersburg dat is aangelegd in de moerassige monding van de rivier de Neva, heeft een stadsconcept dat behoorlijk hybride is. Wandelend door de oude stadsdelen troffen we heel wat elementen aan van diverse Europese steden uit de achttiende eeuw. Komend vanaf de rivieroever waanden we ons eerst in Venetië, vervolgens in Wenen, daarna in Parijs, en aangekomen in de bij de haven gelegen wijk Kolomma in een ietwat gesteven stadswijk van Amsterdam. Opvallend bij dit alles was dat de ornamentering nogal eenzijdig, te sober of te banaal was. Of het nou ging om gebouwen in barok, rococo of klassicisme, echte hoogstandjes in de vormgeving en detaillering konden we zo gauw nog niet ontdekken.
Wat we tegen het schemeren aan wel ontdekten, was een soort eetcafe. En dat was maar goed ook, want we hadden van al het gesjouw een behoorlijke trek gekregen.



2e dag.
's Morgens om negen uur stonden we al weer buiten, klaar voor de wandeling richting Hermitage. We hadden goed geslapen allemaal, dus de beentjes konden er weer tegen. Onderweg tijdens een koffiestop in een soort van snackbar, zagen we verbazend veel mannetjes binnenkomen voor een wodka, en dat op de vroege ochtend! En het waren geen mannetjes die van een nachtdienst kwamen, dat was wel duidelijk. Kantoormensen zo te zien, opweg naar hun werk! In één teug gooiden ze een glas wodka achterover ter grootte van een middenmaat limonadeglas, betaalden en vertrokken weer net zo snel met hun aktetasjes onder de arm, alsdat ze waren binnengekomen.



Rond elf uur waren we bij de Hermitage, waar Nina ons al stond op te wachten. In het immens grootte museum kun je makkelijk een dag doorbrengen. Maar wij wilden nog meer zien van de stad, dus moesten we de duur van ons bezoek wel beperken tot een paar uur. Maar evengoed was het prachtig! Na de lunch in de snackbar van de Hermitage, begonnen we aan onze middagwandeling over en rond de Nevsky Prospekt en langs de rivier de Neva en diverse grachten. Een pittige wandeling die ons langs een groot aantal fraaie en belangrijke bezienswaardigheden voerde.



Langs 'het huis van het boek' (Dom Knigi) uit 1902 van arch. P.J. Sjoesov, langs de Kazankathedraal, langs het grootte warenhuis Gostiny Dvor, langs het 'toeristbureau' van arch. P. Behrens, L. mies van der Rohe, de Russian Academy of Arts, over het Plein der Kunsten en nog veel meer, enfin teveel om hier allemaal te noemen. Maar wat we bij al dat fraais niet of nauwelijks tegenkwamen, was een café of een terrasje waar we even wat konden bijkomen van al het gesjouw. Dat was dus af en toe wel even doorbijten voor de mannetjes. We zijn natuurlijk ook wel een beetje verwend met de steden zoals we die hier kennen. Met name de steden in ons landje, daar barst het in het algemeen van de kroegen en de terrasjes.





Rond acht uur 's avonds eindigden we de wandeling met een voortreffelijke Russische hap in restaurant 'Austeria' op de Peter en Paulvesting. Het begin van de stad St. Petersburg, waar in 1703 door Peter de Grote eigenhandig de eerste steen werd gelegd voor de vesting. Na het eten hebben we ons maar per taxi naar hotel Oktjabrjskaja laten brengen. De mannetjes waren voorlopig wel even uitgeteld, het was mooi geweest voor vandaag.



3e dag.
Ook op deze dag waren we weer om negen uur paraat. In de foyer werden we opgewacht door Tatjana Gorskaja, de gids die ons vandaag zou bijstaan. We hadden namelijk voor de ochtend een architectuur rondrit door de stad geregeld, en voor de middag een bezoek aan het ca. 30 km verderop gelegen 'Petershof'. Lekker zitten dus in de mashroetka, de beentjes zouden even wat meer rust krijgen.
De tocht voerde ons langs de Collonades uit 1923 (Smolny Klooster) van arch. V.A. Sjtsjoeko en V.G. Gelfrejch, classicisme uit de jaren 20, dat toegang geeft tot het Smolny-instituut uit 1806 van arch. Quarenghi.



Langs Hotel Leningrad uit 1970 van arch. S. Sperinski, V. Stroezman en N. Kamenski. Langs het Nat.Museum van de Grote Okt. Revolutie 1902-1905 van arch. I.A. Gaugin, het oorspronkelijke huis van de 'prima balerina' Ksjesinskaja (1872-1971). Langs de Moskee 1910-1915 van arch. N.V. Vasiljev en het Cultuurpaleis Lensovjet uit 1934.





Langs woongebouw Lensovjeta na karpovke uit 1931 van arch. E.A. Levinson en I.A. Fomin. Textielfabriek 'Krasnaja Znamja' uit 1925 van arch. E. Mendelssohn. Cultuurpaleis Kirov uit 1937 van arch. N.A. Trotski en N. Kozak. Winkel aan de Bolsjoj Prospekt uit 1930 van arch. Baroetsjev. Fabriekskantine met winkels 'Kirov' uit 1929 van arch. Baroetsjev, Gilter, Meerzon en Roebantsik. Cultuurpaleis Gorki uit 1927 van arch. A.I. Gegello en D.L. Kritsevski. School 'de 10e oktober' uit 1927 van arch. A.S. Nikolski. Woningbouw Traktornaja oelitsa uit 1927 van arch. A.I. Gegello, A.S. Nikolski en G.A. Simonov. Sovjetgebouw Kirov-wijk uit 1934 van arch. N.A. Trotski. De constructivistische Cultuurpaleizen 'Kapranov' en 'Lljitsj' uit resp. 1931 en 1932. Sovjetgebouw Moskou-wijk uit 1935, gemoderniseerd classicisme van arch. E.A. Levinson en I.A. Fomin.

Tegen een uur of halftwee waren we aangeland in de 'Petershof', het door Tsaar Peter de Grote in de 18e eeuw gebouwde onderkomen. Het enorme bijbehorende park is naar het voorbeeld van Versailles gebouwd. Het prachtige park is verdeeld in een boven- en benedengedeelte. Het bovenpark ligt samen met het paleis op een ca. 20 meter hoge heuvel en het benedenpark ligt op zeeniveau.
Maar we begonnen daar met een lunch in restaurant 'Schwabskij Domik' die er als gewoonlijk natuurlijk weer als pap inging. Na de maaltijd lieten we ons onder de bezielende leiding van gids Tatjana, in een paar uur door alle vertrekken van het bescheiden zomerpaleisje van wijlen Tsaar Peter sleuren. Zelden heb ik meer goud zien blinken dan daar, van kroonluchter tot serviesgoed en van deur- en raambeslag tot beelden en fonteinen, werkelijk alles was verguld.



Rond een uur of zes waren we terug in hotel Oktjabrskaja. Even een moment van rust! En 's avonds hebben we ergens in het centrum natuurlijk weer lekker gegeten.

4e dag.
Vandaag stond nog een bezoek aan het Catharinapaleis op ons lijstje. Het zomerpaleis van tsarina Catharina de Grote in Poesjkin op ca. 25 km van St. Petersburg. Ook in dit bescheiden onderkomentje, ontworpen in rococostijl door de Italiaanse arch. Rastrelli, was alles weer pracht en praal. Een gigantische balzaal met een prachtig beschilderd plafond, en de grote kachels in alle vertrekken bekleed met Delfts blauwe tegels.



Rond één uur hebben we in 'Podworje', een Russisch traditioneel restaurant in de omgeving van St. Petersburg, samen met onze hostes Nina Galitschewa nog uitgebreid zitten lunchen, een afscheidslunch!

Ons vliegtuig zou om 16.10 uur vertrekken, we hadden dus nog wel even tijd, maar vluchtnummer KL 286 moesten we natuurlijk wel halen. En de formaliteiten op Pulkovo 2 namen ook nogal wat tijd in beslag. Maar het liep allemaal gesmeerd, exact conform de dienstregeling kwamen we los van Russische aarde en waren we opweg naar Amsterdam.

fam. v. Dogg's knooppuntentocht

Aanloop, organisatie en beleving van de jaarlijkse familiefietstocht, die al een aantal decennia lang steevast op de eerste zaterdag van september gehouden wordt, was dit jaar anders dan anders. Het ziekbed en het overlijden van Jan v V. die toevallig ook nog één van de organisatoren zou zijn dit jaar, drukte nog zwaar op ons gemoed. Het was ook allemaal nog zo kort geleden! Het leven gaat door, dat weten we, en dat willen we ook allemaal, maar toch! De beloning voor een ieder van ons in de vorm van het vertrouwde fietsvaantje is er voor het eerst een keer bij ingeschoten.

Rond halftwaalf was het verzamelen en begroeten in restaurant/grand café Peacock's in Ermelo, 23 personen telde de fietsgroep en een grote hond in een fietskarretje. We begonnen met onszelf eerst maar eens te trakteren op koffie met appelgebak. En toen we waren uitgesmikkeld kregen we van 'good old brother-in-law' Ad, de coördinaten van een door hem uitgezochte 40 km lange knooppuntenroute uitgereikt. Verdwalen konden we nu niet meer!


Tegen halféén zaten we eindelijk in het zadel, en zette de groep zich langzaam maar zeker in beweging richting knooppunt 39, ons startpunt elders in Ermelo. Maar nog voor we dit punt hadden bereikt, lag Alida al met snorfiets en al in een heg. Hilariteit, ze had de bocht kennelijk iets tekort genomen. Maar na enig gekrabbel zat ze weer in het zadel en konden we ons pad vervolgen. De fietstocht van knooppunt naar knooppunt was prachtig. Over smalle maar verharde paden fietsten we afwisselend door bos en over zandverstuivingen en heidevelden. Het was mooi fietsweer, dus waren we bepaald niet alleen. De vele tegenliggers en achteropkomende snelfietsers drukten, bij mij althans, soms een lichte smet van irritatie op de beleving van deze prachtige tocht.

De rustpauze bij restaurant de 'Boerenschuur' in Vierhouten deed ons even goed. Lekker in het zonnetje lieten we ons de tosti's en pannekoeken goed smaken. Maar ja, we moesten toch weer verder, want we hadden om zes uur besproken bij de Italiaan in Ermelo. Dus hup, weer in het zadel met de hele hap. Via landgoed Staverden en schaapskooi Ermelo ging de tocht terug richting startpunt 39. Mink kwam nog even flink te kletteren, maar toen de traantjes waren weggepinkt konden we opgelucht weer verder. En klokslag zes uur melde de hele troep zich dorstig en uitgehongerd bij Ristorante Pizzeria ITALIA. Tot mijn verrassing werden we daar door Reini en Christien, de twee niet-meefietsers die dag, verwelkomt. Ze zaten met z'n tweetjes al aan de lange, reeds voor 25 personen gedekte tafel! Dat zag er natuurlijk wel een beetje droef uit, maar dat beeld was snel veranderd toen de hele meute z'n plaats had ingenomen!

Het bier was goed, de wijn was goed, en de pizza Mare e Monto, de Tagliatelle Gorgonzola, de Coppa Amarena en de Cappuccino waren ook goed. Maar bovenal was de sfeer goed, ondanks het voelbare gemis van één van ons. Rond een uur of negen was iedereen wel uitgegeten en restte ons nog afrekening en afscheid. En met de toezegging van Carla in ons aller achterhoofd, dat zij volgend jaar de fietstocht zal organiseren, naar ik aanneem in de omgeving van Purmerend, ging een ieder zijns weegs.

Dinner

Als je echt wat te vieren hebt, ga je niet naar het eerste beste eetcafe, al is daar opzich ook weer niets mis mee. Nee, als je echt wat te vieren hebt bespreek je een tafeltje in een goed restaurant, en daar hebben we er genoeg van in Harderwijk. Op de Vischmarkt kan je zelfs kiezen tussen twee restaurants met een Michelinster. Gisteren hadden we een dag om wat te vieren, dus wij naar de Vischmarkt. Bij de buitendeur viel ons al een hartelijk en warm onthaal ten deel. En toen we eenmaal zaten voelden we ons door de aangeboden champagne van het huis al snel op ons gemak in het haute cuisine wereldje van de Basiliek.

Restaurant 'Basiliek' is gevestigd in de voormalige kloosterkapel, enig overblijfsel van het Sint Agnietenklooster. Het klooster van onbekende ouderdom werd voor het eerst genoemd in 1439. Het was gebouwd aan de noordzijde, aan de buitenkant van de stad. Ik las dat tijdens de beeldenstorm in 1566 de kapel ook zwaar werd beschadigd, maar dat die in 1577 weer werd hersteld. De kapel heeft meerdere functies gehad in de loop der tijden, ooit was het ook het stadstimmerhuis. Maar sinds 1984 is het gerenoveerd en ingericht als restaurant, en het huidige ster-restaurant zit er nu alweer sinds 2006.

We hebben ons in die prachtige ambiance ruim 3,5 uur door de kok laten verrassen met een bijpassend wijnarrangement. Van amuse tot voorgerecht, van voorgerecht tot hoofdgerecht, van hoofdgerecht tot nagerecht, van nagerecht tot dessertamuse, dessert, koffie, friandises en cognac, het was allemaal even verrassend en lekker. Het was een mooi avondje!

Schaamstukken?

Gisteren zijn we weer eens in Gemeentemuseum Den Haag geweest. Buiten in de vijver hadden ze net een reuzenspin geplaatst van de Frans-Amerikaanse kunstenares Louise Bourgeois (1911-2010), de 'grand dame' van de moderne kunst die j.l. 29 mei op ruim 98 jarige leeftijd in New York is overleden. Ik las dat ze nog wel nauw betrokken geweest is bij de voorbereidingen van deze expositie. Pas op hoge leeftijd, ze was al 71 jaar, beleefde Bourgeois haar grote artistieke doorbraak, en werd ze gerekend tot één van de belangrijkste kunstenaars ter wereld. Haar surrealistische werken bezitten een universele herkenbaarheid doordat ze putte uit haar eigen (jeugd)ervaringen. In haar werk zocht ze voortdurend naar een uitdrukkingsvorm voor de zielepijn die menselijke relaties veroorzaken.

Het tot monument uitgeroepen museumgebouw van gele baksteen en veel verspringende bouwvolumes van architect H.P.Berlage (1856-1934), wordt tegenwoordig beschouwd als een hoogtepunt uit de moderne architectuur. Overigens Berlage zelf, die de afronding in 1935 niet meer heeft kunnen mee maken, beschouwde het als zijn beste werk. In het museumgebouw heerst een haast serene sfeer, waarin de getoonde kunstcollecties goed tot hun recht komen. Mooie doorkijken en een prachtige lichtval.

Er waren diverse exposities te zien o.a. de tentoonstelling Andere tijden - Nieuwe werelden , hoogtepunten uit de collectie van het museum. Veel werken hadden we in een andere context al vaker gezien. Maar topstukken van Monet, Picasso, Mondriaan, Schiele, van Gogh, Cézanne, Kandinsky, Toorop, Bourgeois enz. in één tentoonstelling samengebracht is natuurlijk wel bijzonder!

Er was een tentoonstelling gewijd aan werk van de autodidactische kunstschilder Gerrit Benner (1897-1981). Diverse abstracte, veelkleurige landschappen in neo-expressionistische stijl.

Verder was er werk te zien van Jan Dibbets (1941), het boegbeeld van de conceptuele kunst. Dibbets doet veel met fotografie, de tentoongestelde serie 'New Horizons' waarin hij land en zee tot een imaginair, minder plat Hollands landschap mixt, schijnt gebaseerd te zijn op 'Sectio Aurea', een werk van hem uit 1972.

Vervolgens kwamen we in een zaal terecht met een serie bizarre maar intrigerende schilderijen genaamd, 'Schaamstukken', werk van de Zuid-Afrikaanse kunstschilderes Ina van Zyl (1971). Ik had nog nooit wat van haar gezien of gehoord, toch schijnt ze al een paar jaar in Amsterdam te wonen en te werken.

Realistische uitsneden van schaamstreken, mannelijk en vrouwelijk, hier en daar afgewisseld met een beeltenis van een weelderige bloem, donkere vrucht of walnoot. In eerste instantie voelde ik me een beetje een voyeur. Wat is dit, en waarom? Is het erotisch, is het suggestief of is het bedoeld als stilleven? Ik ben er niet uitgekomen, maar nader bekeken ebde mijn gevoel van gêne wel enigszins weg, en vond ik de uitvergrotingen eerder abstract dan shockerend. Introvert werk ook, en werk dat volgens mij tegenstrijdige gevoelens blijft oproepen, gevoelens van verlangen, van eenzaamheid maar ook van gêne.