Ode aan het leven.

Ons tweemaandelijkse etentje met vier oude en vertrouwde vrienden, vind ik door de gesprekken en de humor sowieso een ode aan het leven. Zonder dat ik met zo'n uitspraak, de deze keer door Hillie en Albert voortreffelijk verzorgde spiritualiën en toastjes vooraf, en de groentesoep, ratatouille en diverse wijntjes met een lekkere tiramisu-ijscake na, en de uiteindelijke afsluiter van koffie en likeur, tekort wil doen. In tegendeel, het was heerlijk allemaal. Daarom graag maar weer tot over twee maanden samen met Herma en Roel, maar dan bij Joke en ondergetekende!

De nieuwe zeesluis.

De opening van de nieuwe zeesluis in IJmuiden j.l. 26 januari in het bijzijn van koning Willem-Alexander, heeft IJmuidenaar Cees de Baare (1954) geïnspireerd onderstaand gedicht op een tegeltje te zetten: 

De nieuwe sluis. 

Uit het oude zachte duinzand ontsproten 

Gebouwd als 's werelds grootste zeesluis 

Aan de wilde Noordzee uit beton gegoten 

Die ons huis zal beschermen als een kluis. 

Bij ontsproten in de eerste regel, gingen mijn gedachten naar de geschiedenis van het in 1876 geopende, en praktisch geheel met de hand gegraven 21 km lange Noordzeekanaal. Haast onvoorstelbaar dat de ontelbare kuubs zand door honderden dagloners met de hand zijn gegraven en met kruiwagens zijn afgevoerd. De vele kanaalgravers die zich voor een habbekrats half dood werkten, leefden een erbarmelijk bestaan in zelfgemaakte hutten en holen dicht bij de werkplek.

De nieuwe zeesluis op deze historisch beladen plek, is uiteraard gebouwd met behulp van hedendaagse technieken, waarbij mankracht niet of nauwelijks nog een rol speelt. Maar toch, ik zie op deze z.g. 'uit het oude zachte duinzand ontsproten' plek, al die buffelende kanaalgravers van weleer voor me. Bij het werkwoord 'ontspruiten' staat me toch een heel ander beeld voor ogen.

de verstilde wintertuin

Zondagochtend vroeg, grijs en geen zuchtje wind, in een soort sacrale stilte sta ik naar onze mooie en rommelige wintertuin te staren. Winter, prachtig die verstilling in de natuur met al die silhouetten in wit, grijs en bruine tinten, ze hebben een bijzondere schoonheid en charme. Maar ergens in een hoek staat ook al een rose winter- of naaktbloeier in volle glorie. Het is nog lang geen voorjaar, maar het komt eraan, en dat is ook weer mooi!

Heerenleed anders

Keuvelend over van alles en nogwat met soep, stokbrood en een lekker visschoteltje bij een glaasje wijn. Ziedaar de ingrediënten voor een Heerenleed-lunch in Weesp bij één van de leden thuis, een Heerenleed anders dus. Geen bezoek vooraf aan ons bekende stamcafé en geen discussie over naar welke eettent we daarna gaan, om maar te zwijgen over of en waar we ons afzakkertje nog gaan nemen. Zo houden we hopelijk het inmiddels redelijk bejaarde, maar immer genoeglijke Amsterdamse Heerenleed-clubje nog jaren instant!

Lastige beklimmingen op de fiets.

Op een door mijn vader opgeknapte en aan mijn lengte aangepaste fiets, die hij bij zijn vriend FvE had gescoord, heb ik in het verleden aardig wat beklimmingen gedaan. Met blokken op de trappers en een verlaagd zadel trapte ik mij als kind helemaal suf op dat op de groei aangeschafte klotefietsje. Bergen die ik het vaakst moest beklimmen, al of niet stevig door mijn vader in de kraag gevat, waren de 45 meter hoge Wezeperberg en de 50 meter hoge Filipsberg, stuwwallen uit de ijstijd. Nu lach ik erom, maar als kind was het een hele opgave om met zo'n vehikel, waarvan de juiste verhoudingen door die malle aanpassingen van geen kant meer klopten, de berg op te komen. Evengoed denk ik er met warme gevoelens aan terug, bovendien heb ik er goed van leren fietsen!

Let your dreams set sail.

De Noordzee is hard bezig uit te groeien tot de energiecentrale van Noordwest-Europa. Met enorme windparken en stopcontacten zo groot als boorplatforms levert ze nu al een aardige bijdrage aan de energietransitie. Maar het is dus bij lange na nog niet genoeg. Om de groene revolutie te laten slagen, moet het in de nabije toekomst nog veel voller en drukker worden op de Noordzee. Het is niet anders, maar jammer is het wel! Toen ik pas op zee zeilde zag je nog een ongerepte horizon, nu zie je waar je ook kijkt windmolens in de verte, en vooral ook 's nachts. De Noordzee is nu al reeds verworden tot een industriegebied van formaat. De opmerking 'Let your dreams set sail' ofwel 'Laat je droom varen' in onze laatste wildernis heeft voor mij een dubbele betekenis.

Schoothondje.

De fossiele schedel van een Dinogorgon Rubidgei, op foto gezet door Jonathan Blair/Corbis, is volgens Bartjens zo'n 250 miljoen jaar oud. Rond die tijd, het einde van het z.g. Perm, heeft volgens Chinese onderzoekers door supervulkanisme de ernstigste uitstervingsgolf uit de geschiedenis plaatsgevonden. Het één en ander hebben ze kunnen berekenen aan de hand van o.m. het radioactief verval van uranium en kalium in de aardlagen. Boeiend, de wordingsgeschiedenis van onze aarde, die feitelijk nooit ophoudt. 

Het meest intrigeerde mij echter de fossiele schedel en de tandjes van de Dinogorgon Rubidgei. Enorm, wat heeft hier allemaal niet rondgelopen, ik moet er niet aan denken om zoiets tegen te komen. (Een ontmoeting die trouwens nooit plaats heeft kunnen vinden, want de eerste mensachtige verscheen pas zo'n 300000 jaar geleden op het toneel.) Maar desalniettemin, hiermee vergeleken is een roofdier als onze hedendaagse Wolf een Chihuahua-achtig schoothondje!

Zuid-Italiaanse dansmuziek.

 

Vanmorgen hoorde ik op Radio 4 Tarantella Calabrese van het L'Arpeggiata ensemble o.l.v. Christina Pluhar (Graz, 1965). De Tarantella is de populairste van alle Zuid-Italiaanse volksdansen die door paren wordt uitgevoerd in 6/8 maat. De naam is afgeleid uit een legende, die vertelt dat als iemand door een tarantula-spin gebeten is, moet dansen tot het vergif is uitgezweet. Nou ik ben vanmorgen niet door een tarantula gebeten, maar ik kreeg wel zin om mij in het zweet te dansen toen ik deze muziek hoorde!

Over een gedicht.

Nog even terug naar eind vorig jaar, naar een gedicht van Marieke Lucas Rijneveld (Nieuwendijk, 1991) dat ze voor de laatste editie van 2021 voor de Volkskrant schreef om het jaar uit te luiden. Het al in 2015 uitgeroepen literaire talent van Nederland, dat in 2020 met de Engelse vertaling van haar debuutroman 'De avond is ongemak' als eerste Nederlandse schrijver ooit, ook nog even de prestigeuze International Booker Prize won, schreef het volgende: 

December

Hoe je, als ik bijna moet huilen, zegt: er zit
sneeuw in de lucht. Maar de wolkenvelden
zijn blauw en in mij zit een grijsgedraaid
verdriet. De winter is zo wit dat alles uit vacht

bestaat, alsof er een grote hond uitgestrekt in
de straat ligt. Ik leerde dat als mijn boosheid
een sneeuwvlok in april is en als ik weer iemand
ter aarde bestel, dat ik mij dan puntgaaf

presenteer. Zie mij de lak van mijn tanden
glimlachen, mij dansen als een prooidier in
het vizier van de jager, ach, kom, dans,
laat me zwieren in mijn dodemanswals.

En toch, zodra ik alleen ben tuur ik de
boze lucht af, verdraai ik mijn stem tot wat
kraaiengezucht en denk: hoeveel zwarte
sneeuw kan een mens zien vliegen?

Mooi, al moest ik het wel een aantal keren herlezen voordat er iets in mij begon te dagen. Het typische is dat ik dat in zekere mate ook met haar debuutroman had. Een schrijfstijl die mij boeit en noopt tot herlezen, maar die mij ook tegenstaat en irriteert. Mogelijk dat juist in die contradictie de kracht van haar schrijverschap schuilt.

Een stip op de horizon.

Een stip op de horizon, daar begint het mee. Een stip en een streep, veel meer heb ik er in het nieuwe jaar dat voor mij ligt, uiteraard nog niet van kunnen bakken. Maar dat gaat veranderen, lockdown of niet. Mijn streven is dat ik, naar voorbeeld van Museum Gouda, samen met anderen de rest van het jaar creatief en met een optimistisch perspectief ga invullen!