over een bijzondere expositie

Het grootste gedeelte van museum de Fundatie was ingeruimd voor de expositie Vrijheid - de vijftig Nederlandse 'kernkunstwerken' vanaf 1968. Volgens de samensteller Hans den Hartog Jager (1968) stond zijn geboortejaar in het teken van de vrijheid voor het breken met burgerlijke normen. En kunst is vrij, het is de plek waar dingen kunnen worden uitgeprobeerd, nieuwe vormen, nieuwe normen. In de greep hoogtepunten (een vrij subjectieve greep natuurlijk) uit de recente Nederlandse kunstgeschiedenis, zijn werken van o.m. Armando, Dumas, Sassen, Dibbets en nog vele anderen. Sommige kunstwerken komen zo uit het ateliers van de kunstenaars, andere werken hebben daarentegen de afgelopen ­decennia in een museumdepot gelegen. Veel werken lopen qua omvang en materiaalgebruik uiteraard ook sterk uiteen. Het eerste wat ik van de expositie zag was trouwens een sombere foto (met handtekening van Paul Tibbets (1915-2007), de piloot van de bommenwerper Enola Gay) van de atoomexplosie boven Hiroshima in 1945 waarbij, zij het ten koste van 140.000 mensenlevens, wel een einde kwam aan de Tweede Wereldoorlog. Vrijheid, maar niet voor niets. Een bijzondere en boeiende expositie!

.....vechten tegen de bierkaai?

Volgens Ilja Gort op Twitter is onderstaand filmpje de besluitvorming klimaatakkoord kort uitgelegd. Wim Daniëls noemt het Sisyfusarbeid. Cynisch? Ik weet het niet, daar ben ik nog niet over uit, maar zeker is dat de klimaatverandering het grote verhaal van onze tijd is. Vragen, vragen en nog eens vragen over o.m. energietransitie, hoe moet het, op welke termijn, en wie gaat het allemaal betalen.

Besluitvorming klimaatakkoord kort uitgelegd. pic.twitter.com/7FfiaMXQqw

— Ilja Gort (@iljagort) 24 januari 2019

De schoonheid van het verval

Aan de westkant van Wezep, grofweg ingeklemd tussen de A28, de Zuiderzeestraatweg en de Bovenheigraaf ligt een mooi gebiedje dat ze 'De Soppe' noemen. Van oudsher een drassig gebied, vandaar de naam wellicht. In de jaren vijftig, toen de A28 nog niet was aangelegd, ving ik daar met mijn vriendjes stekelbaarsjes en donderkopjes in de glasheldere sloten en zagen we daar vaak ringslangen. Een prachtig gebied, nog steeds ook al is de structuur van het landschap veranderd, het gebied is nu droger. Volgens het bestemmingsplan komen in dit landschappelijk waardevolle gebied gelukkig geen uitbreidingen maar is het in de toekomst wel aangewezen als retentie voor afgekoppeld hemelwater uit het dorp.

Onlangs hebben we daar gewandeld, een korte wandeling maar heel mooi. De Heigraaf met zijn prachtige eiken, en De Steeg met zijn oude boerderijen. Maar ook de in verval geraakte schuren en de rommelige erven met hopen puin en mest voor de deur heeft wonderlijk genoeg zijn bekoring. Het is en blijft één van de mooiste gebiedjes van Wezep!

De Steeg: de schoonheid van het verval.

De Steeg: een hoop mest naast de entree, maar dan wel met een fraaie straatlantaarn. 

Militaire muziek in het koninkrijk

Gisteren hebben we in het Nationaal Militair Museum in Soest Voorwaarts marsMUZIEK! gezien. Een tentoonstelling over de geschiedenis van militaire muziek als onderdeel van onze krijgsmacht. Op 3 december 1818 beschikte koning Willem I bij Koninklijk besluit dat elk regiment zijn eigen muziekkapel kreeg, waarmee vanaf 1 januari 1819 de Nederlandse militaire muziek een feit was. Reeds twee eeuwen militaire muziek in het koninkrijk, een tentoonstelling waardig! Militairen en muziek, ze horen bij elkaar en dat gaat terug tot de oudheid. Toen al gaven bevelhebbers via trom-en trompetsignalen commando's aan de strijdende manschappen door.
In onze tijd heeft elk regiment zijn eigen tradities en militair muziekgezelschap, al is daar overigens de laatste decennia behoorlijk op bezuinigt.

Ik moest in dit verband denken aan het afscheidsconcert op 20 december 1993 van het Artillerie Trompetter Korps, (wat overigens al sinds 1963 feitelijk een fanfarekorps was), waarin mijn zoon destijds als dienstplichtige speelde in de slagwerksectie. Het repertoire dat werd gespeeld, (zie programma-overzicht), zegt eigenlijk al iets over de superieure veelzijdigheid van het ATK. Het concert werd afgesloten met de z.g. Artillerie-mars inclusief het 'Lied van de Veldartillerie' waarbij de hele zaal enthousiast mee brulde:

Programma-overzicht afscheidsconcert ATK op 20-12-'93.

1. Wat dreunt daar op die heide, Wat blinkt daar in het verschiet ? Wat dondert tussenbeide Dat men door 't stof niet ziet ? Hoe flikkeren die zwaarden Wat forse melodie, Hoe rennen daar die paarden, 't Is Veldartillerie!

2. De kruitdamp is hun leven, 't Kanon is hun banier. De hoop daarvoor te sneven Bezielt elk Kanonnier. Zij haken naar den strijde Voor Vaderland en Vorst. Voor Land en Koning beide Klopt steeds hun mannenborst.

3. Van 't paard naar 't stuk gevlogen, Dra dondert reeds het schot. Weer vlug vooruit getogen, Vernielt hij 's vijands rot. Rent d' overmacht hem tegen, Manmoedig staat hij pal. Koopt door zijn dood de zege, En juicht nog in zijn val.

4. Maar ook in tijd van vrede, Blinkt steeds de kanonnier. En meisjes schoon van leden, Zijn op hun liefde fier. Waarmoed zit heerst ook trouwe,
Door kracht nooit uitgeblust. Daarom de schoonste vrouwen, Heeft hij naar hartelust.

5. Hoera dus voor ons wapen, Lang leevl de kanonnier. Lang leev' die forse knapen, Des legers schoonste sier. Hun leus zij, steeds te strijden,
Werwaarts ook d' eer hen zendt. Voor land en Koning beide, Tot roem van 't Regiment

Bron: Saluutbatterij Atkins

Over een kat in de zak kopen.

Wat er bij Rijkswaterstaat aan de hand is weet ik niet, want ze blunderen wat af daar. In 2015 was er het debacle met twee nutteloze speedboten die na oplevering niet geschikt bleken voor het doel waarvoor ze werden aangeschaft. De speedboten, bedoeld voor de Kustwacht, bleken niet in staat om op hoge snelheid door golven te varen. Omdat ze gebruikt zouden worden op de Noordzee, waar bijna altijd golven zijn, werden de boten à 1,1 miljoen niet in gebruik genomen en moest er een nieuwe aanbesteding worden gestart.

En nu las ik onlangs weer dat ze drie nieuwe vaartuigen voor o.m. de vaarwegmarkering, kosten 26,3 miljoen euro, door een ontwerpfout niet in gebruik kunnen nemen. De drie schepen t.w. de Merwestroom, Waddenstroom en Scheldestroom hebben bij nader inzien een te grote diepgang en een belemmerde zichtlijn vanuit de stuurhut. De z.g. MPV-30 schepen (multi-purpose vessels) zouden voor meerdere doelen worden ingezet op de grote binnenwateren, de Waddenzee en de Noordzee tot dertig mijl uit de Nederlandse kust. Het was de bedoeling dat het eerste schip eind 2018 in gebruik zou worden genomen. Maar de veiligheid is ontoereikend, schreef minister Cora van Nieuwenhuizen (Infrastructuur en Waterstaat) onlangs aan de Tweede Kamer, dus dat ging even niet door.



Om de problemen op te lossen, wat m.b.t. de diepgang nog niet zo eenvoudig is, moet het scheepsontwerp worden aangepast. Wat dit allemaal weer gaat kosten en hoe lang het gaat duren om dit op te lossen, is nog de vraag. Op dit moment wordt onderzocht wie aansprakelijk is en op wie de extra kosten kunnen worden verhaald: de bouwer t.w. scheepswerf Bijlsma Wartena of de opdrachtgever t.w. Rijkswaterstaat. Bij het ontwerp en de bouw van de MPV-30 stond duurzaamheid voorop. Kennelijk hebben ze aan het duurzaamheidsproces zoveel energie en aandacht besteed, dat ze daarbij primaire aandachtspunten m.b.t. de praktische werkbaarheid van de MPV-30 uit het oog zijn verloren. Erg onprofessioneel, wat een geblunder! 't Is haast niet te geloven dat geen van de partijen de problemen tijdens het ontwerp- en uitvoeringsproces heeft opgemerkt. Dat blijkt ook nog eens uit bovenstaand filmpje, waarin de tewaterlating met trots en de nodige aplomb wordt gebracht.

Om nieuwe debacles te voorkomen, worden plannen voor de vervanging van andere schepen nog eens grondig gecheckt, voordat bedrijven zich mogen melden om ze te bouwen, meldt minister Cora van Nieuwenhuizen. In totaal vervangt de Rijksrederij de komende jaren zo'n 20 schepen omdat die aan het eind van hun levensduur zijn.

alles over de 18e zondag p.m.

Op de 18e zondag p.m., die werd georganiseerd door Jan & Yvonne, werden we in Echten rond kwart over één verwacht op het parkeerterrein van 't Huus met de Belle'. Een karakteristiek plattelandswinkeltje waar je ambachtelijke producten, kunstnijverheid en kunst uit Echten en wijde omgeving kunt kopen. Zeg maar van een pot honing tot handgemaakte sieraden en van ansichtkaarten tot bronzen beelden. Maar dit terzijde, wij kwamen daar nu enkel om te parkeren. Want van daaraf was het amper een kwartier lopen naar 'Tea Time', een authentiek Engelse tearoom gevestigd in een sfeervolle villa uit 1914, alwaar we door Jan & Yvonne werden getrakteerd op een heerlijke Tea & Cake.

Na een uurtje 'Tea Time' waren we toe aan de volgende beleving, die daar in het z.g. Kraaienbosch a.h.w. om de hoek lag, namelijk een wandeling van een paar kilometer over het z.g. Roekpad. De langs het pad opgestelde Roeken, (Loek de Roek) fraaie uit hout gesneden beelden, wezen ons daarbij stilzwijgend de weg. Terug bij 't Huus met de Belle' besloten we even een kijkje te nemen in een verderop gelegen authentieke plaggenhut met poepdoos. In 1981 gebouwd door bewoners van Echten als versiering tijdens het 800 jaar bestaan van het dorp. Later wilde niemand de hut nog kwijt en werd het een toeristisch trekpleister.

Voor de finale beleving van de 18e zondag p.m. zijn we vervolgens in Hoogeveen neergestreken in huize Jan & Yvonne. De vijf zat inmiddels in het uur, dus tijd voor hapjes en een gezellig al of niet alcohologisch aperitief, waarin ruimschoots werd voorzien. Desalniettemin bleef er na al dit lekkers ook nog ruimte over voor een heerlijk klaargemaakte Chinese maaltijd. En zo kwam er met z'n achten rond de grote tafel, keuvelend over van alles en nog wat, rond een uur of negen een eind aan een genoeglijke zondag p.m. in Echten en Hoogeveen.

WAD, onwerelds mooi gefilmd

Al sinds mijn 15e jaar kom ik in elk seizoen regelmatig op het wad. En toen ik een zeilboot had was ik er helemaal niet weg te slaan. Op een gegeven moment goed bekend met de geulen en de wantijen in het uitgestrekte gebied, ervoer ik het wad bij hoog- en laagwater als een thuiswater. De vertrouwde beelden aan de horizon van wolkenluchten, eilanden, duintoppen, kerktorens, vuurtorens werden a.h.w. geaccentueerd door zeiltjes, vissersboten, veerboten en andere uitingen van menselijk bestaan. De meeuwen, visdiefjes, sterns en nog veel meer vogels met daarbij een af en toe opduikende zeehond maakten het plaatje compleet, en deden je in een hemel op aarde wanen. Dat is het wad dat ik bij goed en slecht weer al zo'n 60 jaar ken!

Gisteren heb ik echter een heel ander wad gezien, een wad wederom van een adembenemende schoonheid, maar toch anders. Een wad zonder enig teken van menselijk bestaan. Nergens een veerboot of een toren in de verte te bekennen. Een vervreemdende ervaring in een gebied dat je al zo lang anders kent. Je kan de mens in een kwetsbaar natuurgebied als de wadden niet wegdenken. Niet in het verleden en al helemaal niet in het heden. De mens speelt hier in de huidige tijd immers een steeds grotere rol van betekenis. Wat die allemaal niet doet om te overleven op de grens van water en land is niet gering. Een belangrijk item waaraan in de onwerelds mooie film WAD vreemd genoeg totaal geen aandacht is geschonken.

Wie leest Simon Vestdijk nog?

Vanmorgen las ik in de krant dat Mieke van der Hoeven (1938-2018), de weduwe van schrijver Simon Vestdijk (1898-1971), onlangs op 80 jarige leeftijd is overleden. De veertig jaar jongere weduwe heeft haar man, waarmee ze slechts vijf jaar getrouwd was, dus bijna een halve eeuw overleefd. Al die tijd heeft ze zich als bewaker van het literaire nalatenschap van haar man opgeworpen. Maar wie leest Vestdijk nu nog, vroeg ik mij af, één van de beste schrijvers uit mijn jeugd. Zijn oeuvre werd wel een gebergte in de Nederlandse literatuur genoemd. Van zijn 52 romans horen er heel wat tot de pieken in dat gebergte. Genoeg romans voor een herdruk zou je zeggen, maar ik zie er nooit één in de winkel liggen, om over zijn essays maar helemaal te zwijgen. Zo gaat dat kennelijk, jarenlang, van het begin van de jaren dertig tot zijn dood in 1971, ben je een vast en belangrijk onderdeel van de Nederlandse literatuur geweest, en zo ben je een vergeten schrijver.
Maar ik heb gelukkig nog een paar aardige herinneringen. 'De koperen tuin', 'Ivoren wachters' en vooral 'Ierse nachten', volgens mij zijn beste historische roman. Een verhaal dat zich afspeelt in Ierland tussen 1852 en 1860. Hoofdpersoon Robert Farfrae groeit op als zoon van een rentmeester bij een kasteel, waarvan de Engelse eigenaren de landgoederen als wingewest beschouwen. Een moeilijke tijd waarover Vestdijk dus schreef, maar waarover de band 'Hodgepodge' nog regelmatig een aantal prachtige balads ten gehore brengt.

een museumbezoek in Gorssel

Gisteren in museum MORE in Gorssel o.m. de kunstcollectie gezien van Hans Melchers. Het museum is volgens eigen zeggen het grootste museum voor Modern Realisme. Met de semi-permanente tentoonstelling DWARS KIJKEN presenteert Museum MORE momenteel een dwarsdoorsnede van de eigen kunstcollectie. Ruim 100 werken van 44 verschillende kunstenaars geven een gevarieerd en eigenzinnig beeld van precies één eeuw modern realisme in Nederland. Topwerken van modern realisten als Carel Willink, Jan Mankes, Pyke Koch, Raoul Hynckes, Wim Schuhmacher en Charley Toorop. Maar ook invloedrijke hedendaagse kunstenaars zoals o.m. Marlene Dumas, Erwin Olaf, Ruud van Empel en Paul de Lussanet zijn in het museum vertegenwoordigd. Eem museumbezoek in Gorssel, beslist de moeite waard!

er is er één jarig, hoera hoera

Nieuwjaarsnacht achttien jaar geleden is de geschiedenis ingegaan als de geboortenacht van Daan, maar ook als de cafébrand van Volendam. Twee totaal verschillende gebeurtenissen die ik nooit zal vergeten. De blije geboorte van ons één na jongste kleinkind in het AMC in Amsterdam en het drama in Volendam, waarbij 14 jonge mensen omkwamen en 241 mensen in een ziekenhuis werden opgenomen. De met gillende sirenes af en aan rijdende ambulances kwamen van heinde en verre. Zelfs in Almere, waar wij i.v.m. de oppas op Roos de geboortenacht van Daan doorbrachten, werden we uit onze slaap gehouden. Maar toen in de loop van de ochtend de blije ouders met de kleine Daan in een reiswiegje arriveerde, werd het leed in Volendam toch even naar de achtergrond verdrongen.
Achttien jaar geleden alweer, Daan is afgelopen nieuwjaarsdag officieel volwassen geworden, en dat hebben wij gevierd met z'n allen. Vanaf nu mag hij, om maar wat te noemen, stemmen en zelfstandig autorijden en is hij zelf financieel verantwoordelijk voor alles wat hij doet. Blijmoedig als hij doorgaans is zal dat best gaan lukken, hoewel de feestelijkheden van de afgelopen oudejaarsavond hem kennelijk niet in de kouwe kleren waren gaan zitten. Maar dat hebben we allemaal weleens meegemaakt.

vonkenregen in Scheveningen

Het bevoegd gezag van de omgevingsdiensten van de verschillende gemeenten hebben één ding absoluut gemeen, en dat is regelgeving en handhaving betreffende brandpreventie. Terecht wat mij betreft, evengoed zeiden we op het architectenbureau vaak sarcastisch, dat de brandweer met al zijn eisen toch wel de invloedrijkste architect van Nederland is.
Zo bekeken kan ik er met de pet niet bij, dat de gemeente Den Haag toestemming heeft verleend aan het bouwen van een z.g. vreugdevuur van 35 meter hoog en een inhoud van ca. 10000 m3 op relatief korte afstand van de Scheveningse bebouwingen. Dat de bouwers in het holst van de nacht er stiekem nog 13 meter bij opgegooid hebben is natuurlijk helemaal een gotspe. Het lijkt mij trouwens dat dat niet ongezien gedaan kan zijn, waarschijnlijk is er een oogje toegeknepen. Het gevolg was een zee van vonken, die over Scheveningen raasde en veel materiële schade aanrichtte. Ben benieuwd wie er uiteindelijk als verantwoordelijke uit de bus komt, maar het bevoegd gezag gaat volgens mij niet geheel vrijuit.

een tolerante samenleving vol

Het laat zich aanzien dat Sigmund, die hypocriete zielknijper, er weer een nieuwe patiënt bij heeft. Het jaar begint dus goed voor hem. Of dat voor die doorgedraaide vuurwerkmalloot ook opgaat is nog maar de vraag. Want je zal maar overgeleverd zijn aan de grillen en grollen van die akelige kleine gnoom, we zullen het zien. Maar onwijs, gek, zot, dwaas of malloot, ik wens iedereen in alle opzichten het beste toe in 2019!