Navigatieperikelen

Dit is mijn sextant, een oude Stanley London 1920, ooit gekregen in de jaren 80 van mijn HL vrienden. Goed te zien is dat ik het ding decennia lang niet heb aangeraakt, de sextant is in zijn kistje grondig geoxcideerd. Een goeie poetsbeurt zou niet misstaan. Maar waarom eigenlijk, gebruiken doe ik de sextant niet meer. Eigenlijk heb ik de sextant nooit serieus gebruikt. Ja gestimuleerd door het Handboek Astronavigatie van beroepszeiler wijlen Henk Bezemer, heb ik in het verleden uit nieuwsgierigheid de sextant wel eens op zee ter hand genomen. Een leuke bezigheid maar nog niet zo eenvoudig, al snel controleerde ik de verkregen uitkomsten met mijn vertrouwde GPS-systeem. 

Mijn kennis en ervaring met astronavigatie is dus nogal beperkt, maar mijn nieuwsgierigheid naar deze tak van plaatsbepaling is dat allesbehalve. Als zeiler hield ik het spelevaren op een plas, waar beide walkanten binnen mijn gezichtskring bleven vrij snel voor gezien. Maar om zonder enige kennis van navigatie de zee op te gaan, leek mij niet bepaald verstandig. Om te beginnen heb ik daarom destijds een wintercursus theoretische kustnavigatie gedaan op de zeevaartschool in Amsterdam. Dat gaf mij voldoende basiskennis om uiteindelijk naar Franse en Engelse kustplaatsen te kunnen navigeren. 

Magische momenten waren het wanneer je puur middels berekening van diverse koersformules op zee de eenzame cardinaleboei ontdekte die je in je koersplan  had opgenomen. Maar ja, ondanks de kick van deze momenten, kreeg mijn aangeschafte elektronische plaatsbepalingsapparatuur door gemakzucht al vrij snel de overhand. Eerst via een keten van bakens op het land, het z.g. Decca systeem, later via satallieten in de ruimte, het z.g. GPS systeem. Tot op enkele meters nauwkeurig wist je waar je zat. Wel zo veilig natuurlijk, maar het gaf mij niet de voldoening die succesvol  toegepaste koersformules gaven.

Waarom dat zo werkt bij mij weet ik niet goed. Het heeft denk ik te maken met mijn fascinatie voor wind, golven en deining, de natuurlijke krachten waarmee een zeiljacht zich door het water beweegt. Eén met natuurlijke factoren. Daar horen geen alledaagse spanningen en zorgen bij die je op een zeiljacht nou juist eens wil ontlopen, bijvoorbeeld over voldoende boordspanning om maar wat te noemen. Maar goed, er zijn natuurlijk belangrijkere zaken om je druk over te maken, daarom ging mij een concessie in deze ook vrij makkelijk af.

VOORLOPERS in 't Paleispark.

De collage is slechts een impressie, een zeer beknopte weergave van de vele kunstuitingen en andere bezienswaardige objecten die momenteel in Park Paleis Soestdijk in expositie VOORLOPERS zijn te zien.

1. 'Darwin' 2008, een uitvergrote spermacel. Kunstenaar Atelier Joep van Lieshout. 

2. 'Origins' in dialoog met de dynamiek van het park. Kunstenaar Ivan Cremer.

3. Het 'Witte bankje' uit 1740 aan 't begin van één van de lange zichtlijnen in het park.

4. 'Borboros' 2017, aquatheek, ca. 1800 flessen water. Kunstenaars Tilly Buij en Gerard Groenewoud.

5. 'Over een andere boeg gooien'. Kunstenaar David Bade.

Er is verder een verrassend aantal innovatieve kunstwerken te zien van bekende en minder bekende kunstenaars van Nederlandse bodem. Waarbij actuele thema's als duurzaamheid en biotechnologie veelal de basis vormen. Prachtig allemaal, maar dat was de wandeling door het paleispark sowieso al!

Bosbrand

Op een gemiddelde schooldag konden de ruiten soms uit hun sponningen rammelen van het zware kanongebulder. Ze waren weer lekker bezig op het hemelsbreed ca. 10 km verderop gelegen militair oefen- en schietterrein in 't Harde. Er werd veel geoefend, maar over geluidsoverlast hoorde je niemand klagen, het werd destijds, de tijd van de Koude Oorlog, de 'The Sound of Freedom' genoemd. Het was ook de sound van mijn lagere schooljaren in de eerste helft van de jaren vijftig, vaak geaccentueerd door een laag overvliegende Gloster Meteor of een Amerikaanse F-100 Super Sabre, die soms ook nogeens door de geluidsbarriére knalde. Een wonderlijke tijd eigenlijk, maar dat zeg ik nu, destijds vond je het gewoon. 

Vaak dat aan het einde van zo'n schietdag de hei of een stuk bos op het oefenterrein, en soms daarbuiten, in de hens stond. Doorgaans was het snel geblust, maar soms redde defensie het niet alleen en moest de brandweer uit heel de regio er ook aan te pas komen om het vuur onder controle te krijgen. Ik ging wel eens met mijn vader mee kijken, uiteraard vanaf een veilige afstand. Een spannend maar ook beangstigend schouwspel in het donker, dat nog immer op mijn netvlies staat. De vele bosbranden die we tegenwoordig waar dan ook ter wereld zien, doen mij in elk geval vaak terugdenken aan die tijd.

lekker temperatuurtje

Het is warm, te warm, mogelijk dat vandaag zelfs de 40º C op één of ander officieel meetpunt in ons land wordt aangetikt. Het KNMI heeft daarom voor een groot gedeelte van het land code oranje afgekondigd, waarmee ze ons wil waarschuwen om voorbereid te zijn op extreem weer. Hoewel hittegolven van alle tijden zijn wordt de toename toegeschreven aan het klimaatveranderingsproces. Er staat ons nog het één en ander te wachten! En vluchten kan niet, warmterecords worden overal op het noordelijk en zuidelijk halfrond gebroken. Waarom ook niet, ooit groeiden er palmbomen in de huidige poolgebieden. Dat zullen wij voorlopig niet meemaken, maar de klimaatverandering schijnt desalniettemin sneller te gaan dan we denken!

Naar polder Arkemheen

Van Nulde tot Nijkerk en Spakenburg ligt het zeekleilandschap van polder Arkemheen, dat volgens Bartjens ooit onderdeel was van een groot veenmoeras. Later werd dit gebied regelmatig overstroomd door de Zuiderzee, waarna er een laag zoute klei op dit veengebied achter bleef, en er uiteindelijk een open weide- en plassenlandschap ontstond. Een Natura 2000-gebied met de classificatie meren en moerassen dat tot op de dag van heden een rijk vogelgebied is. Een prachtig gebied, de rust die daar over ons neerdaalde, was het stukje fietsen vanaf Harderwijk tot aan Nulde langs de lawaaiige A28 zeker waard!

de mysterieuze schuur

Toen ik een tijdje terug 'Zwarte Schuur' las, een roman uit 2019 van de Nederlandse schrijver Oek de Jong (Breda, 1952) bracht de titel mij terug in de kinderjaren. Terug in de prille jaren vijftig, toen ik opweg naar school altijd langs een zwarte schuur liep die me enorm intrigeerde. Een grote zwarte houten boerenschuur, aan de wegzijde bekleed met allerlei blikken platen, geheimzinnig, mysterieus, nergens een opening, de enorme deuren waren altijd gesloten. Wat zou daar toch achter zitten, vroeg ik mij steeds af. Op die vraag heb ik nooit een antwoordt gekregen. En naar mate ik ouder werd verloor die vraag mijn belangstelling. De zwarte schuur raakte geleidelijk aan buiten beeld. Maar de roman 'Zwarte Schuur' bracht hem weer even terug bij mij. Spanning en mysterie rond de gebeurtenissen in Oek de Jongs 'Zwarte Schuur' associeerde ik onbewust met de mysterieuze zwarte boerenschuur uit mijn kinderjaren!

Dat is het overeenkomstige, meer niet. Verder is Oek de Jongs 'Zwarte Schuur' voor mij wel een van die boeken die aardig blijft hangen. Die raakt aan waar het eigenlijk om gaat. Over liefde, maar ook over je omgang met je angsten, driften, wantrouwen en verlangen.

Een klein wereldje!

Opgroeien in een klein wereldje vol van religieuze invloeden. Dat is nog eens vette pech, zou wijlen Herman Brood zeggen, die zelf uit Zwolle kwam. Een dorpsgemeenschap in de prille jaren vijftig van de vorige eeuw, waarin bij bijna alles met de z.g. juiste kerk en school de maat genomen werd. De openbare school op bovenstaande kaart telde toen geeneens mee! 

Vette pech dus, maar is dat ook zo? Feit is dat de opvoeding een behoorlijk vormende invloed heeft, en dat bij bijna elke beïnvloeding positieve en negatieve aspecten te bedenken zijn. Een religieuze opvoeding kan net als een anti-religieuze- of uitgesproken socialistische- dan wel liberale opvoeding schade berokkenen, om over wappies maar te zwijgen.  

Zo, dat is dan ook weer gezegd, over open deuren gesproken. Maar een feit blijft dat het destijds een verdomd klein wereldje was, maar toch ook wel een heel mooi wereldje!

Mooi museum bovenop stuwwal

Na bijna vijf jaar konden we eindelijk Museum Arnhem weer eens in. Eén van de mooist gelegen museumgebouwen van Nederland met een prachtig uitzicht op de Rijn, is al die tijd gesloten geweest vanwege een rigoureuze verbouwing. Maar sinds j.l. 13 mei heeft het zijn deuren weer geopend voor het publiek. Een verademing, Benthem Crouwel Architects hebben er iets moois van gemaakt. Aan kunst kijken kwam ik nauwelijks toe. Rondlopen in het vernieuwde pand was op zichzelf al een kunstbeleving. Over kunst gesproken, zelfs mijn lunch in het museumrestaurant van gerookte forel en bietensalade was een kunstwerk van niveau. We komen gauw terug!

BBq blok 13579

De bewoners van blok 13579 treffen elkaar af en toe in het voorbijgaan, verder leeft iedereen zijn of haar eigen leven. Dat gaat hier al decennia zo, en is wat mij betreft prima. Maar nu kwamen onlangs een paar jonge nieuwkomers met het idee om een gezamenlijke barbecue te organiseren. Naar het waarom heb ik niet gevraagd, mogelijk denken ze dat de organisatie van een sociaal-cultureel barbecuepartijtje de onderlinge verhoudingen ten goede komt, ik weet het niet. Doet er ook niet toe, persoonlijk heb ik echter altijd weinig zin in dit soort evenementjes, en al helemaal niet met toevallige buren. 

Maar anderzijds dacht ik, waarom eigenlijk niet? Doe toch gewoon lekker mee. Aldus geschiede, en het was nog leuk ook! Petje af voor het organisatietalent van de jonge nieuwkomers in blok 13579.

het mooie vestingstadje Weesp

We komen nogal eens in Weesp, vrienden van ons wonen daar. Het fraaie historische vestingstadje Weesp, ingesloten tussen het Amsterdam-Rijnkanaal en de Vecht, hoort tegenwoordig binnen het stadsgebied van de gemeente Amsterdam. Of burgemeester Femke Halsema daar ook blij mee is weet ik niet, maar dat doet er ook helemaal niet toe. Qua bezienswaardigheden staat Weesp uiteraard niet in verhouding met Amsterdam, maar er is veel te zien en te beleven. 

Bijvoorbeeld het oude stadhuis, tevens gemeentemuseum; het Torenfort Ossenmarkt uit 1861, deel van de Hollandse Waterlinie; de lange Vechtbrug, een schilderachtige klapbrug over de Vecht; de molens de Eendragt en de Vriendschap; de Sint Laurenskerk uit 1462, en nog veel meer. 

Maar waar ik in Weesp vaak bijzonder van genieten kan, zijn de onvergetelijke momenten aan de Vecht. Van een drankje en een hapje op het terras bij De Schalkse, samen met J en/of een stel oude vrienden.