maandag, september 17, 2007

tinnen figuurtjes



Gistermiddag waren we in het nationaal tinnen figuren museum. Een uniek museumpje in Nederland dat sinds 1985 is gehuisvest in het voormalige stadhuis aan de Markt in Ommen.

In het museum zijn z.g. Hilpertfiguren te zien uit ca. 1750, series met apen, met winterpret en ruiters, Hilpert scheen één van de eerste commerciële tingieters te zijn van figuren. Het was allemaal eigenlijk voor kinderen bedoeld, die konden zo met de figuurtjes allerlei taferelen naspelen. Bijvoorbeeld oorlogstaferelen waren in die tijd aan de orde van de dag. Zo werden er aan het eind van de 19e eeuw in diverse tinnen figuren werkplaatsen vele tientallen miljoenen tinnen soldaatjes per jaar gemaakt. De mensen spraken daarom niet meer van tinnen figuren maar van tinnen soldaatjes!

Liefhebbers begonnen pas goed na de eerste wereldoorlog met het maken van figuren die veelal geschiedenis tot onderwerp hadden. Deze cultuurhistorische tinnen figuren werden ook veel mooier gemaakt dan de vroegere tinnen figuren. De commerciële tingieters moesten winst maken dus was tijd belangrijk, maar voor de liefhebber lag dat anders en was tijd totaal niet belangrijk. Met liefde en aandacht werden vele z.g. diorama's met cultuurhistorische taferelen gemaakt. In het museum in Ommen staan bijvoorbeeld allerlei prachtige diorama's opgesteld die scènes weergeven uit de oudheid van ene dr. W.G.L. Wieringa, een wiskunde leraar uit Haarlem. Een aantal van die diorama's heeft hij samen met zijn leerlingen gemaakt, om ze zo ook iets van geschiedenis en cultuur bij te brengen.

Het grootste diorama in het museum beslaat een oppervlak van 24 m2. Dit diorama met ca. 10.000 tinnen figuurtjes stelt "de Slag bij Waterloo 1815" voor en is een geschenk aan het museum van ene wijlen prof. dr. Diederich uit Berlijn. Waar die man nou in doorgeleerd had heb ik niet kunnen achterhalen, mogelijk was hij historicus, maar dat hij het museum een imposante verzameling tinfiguren heeft nagelaten is een feit. De strijd die destijds een definitief einde maakte aan de macht van Keizer Napoleon Bonaparte, is opgesteld tegen een fotowand die een gedeelte weergeeft van het schilderij van "de Slag bij Waterloo 1815" van Jan Willem Pieneman (1779-1853). Het in 1824 door Pieneman geschilderde werk in olieverf op doek, is het grootste schilderij (576 x 836 cm) dat in het Rijksmuseum hangt.

In de bovenste zaal van het museum, de z.g. carillonzaal, staat ook weer een mooi diorama van Wieringa opgesteld, voorstellende de complete stoet van de "Gouden Koets" Een indrukwekkende creatie die door een druk op een knop ook nog eens in beweging komt, de hele carrousel van Prinsjesdag trekt dan aan je voorbij, van Paleis Noordeinde tot aan de Ridderzaal.

Geen opmerkingen: