avantgardistisch elan

Er is de laatste tijd een hoop heibel in het Groninger landschap. Decennia lang wordt daar al gas uit de grond gehaald, waar we in ons landje overigens tot op de dag van heden wel bij varen. Probleem is echter dat het landschap steeds verder wegzakt en de grond er regelmatig beeft. Dat is beangstigend voor de bewoners in het gebied, maar dat niet alleen, menig huis in die regio scheurt ook nog eens naar de ratsmodee. Emoties lopen hoog op, begrijpelijk en volgens mij terecht, dat de bewoners recent in verweer gekomen zijn tegen de huidige gang van zaken in hun geliefde regio!

Afgelopen zondag hebben we in het Groninger Museum o.m. de tentoonstelling: Met avantgardistisch elan: De Ploeg in Groningen gezien. Een tentoonstelling van en over kunstkring De Ploeg, in 1918 opgericht door een aantal Groninger kunstenaars. Volgens kunstschilder Jan Altink moest destijds het kunstleven in Groningen eens flink worden omgeploegd, anders zou de kunst in die regio nooit tot ontkieming komen. Een uitstekend gekozen naam voor het kunstenaarscollectief bleek achteraf, de verschillende kunstenaars legden in de daarop volgende jaren een avantgardistisch elan aan de dag, en stonden open voor de verwerking van allerlei nieuwe invloeden. Er ontstond een schilderkunst die vele raakvlakken had met het Duitse expressionisme. Daarbij was het weidse Groninger landschap een belangrijk onderwerp van hun kunst. Karakteristieke landschappen met hoge horizonten en in de verte verdwijnende wegen en sloten. De uitgestrekte ruigheid van het Groninger landschap werd in de meest prachtige kleuren op het doek uitgedrukt. Gronings expressionisme zal ik maar zeggen.

Het zal me niet verbazen als de recente ontwikkelingen in het weidse Groninger landschap de inspiratiebron zullen vormen voor een afgeleide of nieuwe stroming in de expressionistische schilderkunst. Een vorm van neo- of protestexpressionisme, zoiets. Dat de kunstenaar van nu zal proberen, zijn of haar ervaringen en gevoelens in een hedendaags idioom uit te drukken. Al zal dat uiteraard ook weer een vertekening van de werkelijkheid zijn!