Samen & Alleen

Zeer waarschijnlijk in het kader van Nederland-Ruslandjaar 2013, heeft het Drents Museum in Assen een Russische expositie ingericht, bestaande uit de thema's De Sovjet Mythe - Socialistisch Realisme 1932-1960 en Samen en Alleen - Leven in Rusland van 1900 tot nu. De Russische geschiedenis van de vorige eeuw wordt in de tentoonstelling middels het werk van belangrijke kunstenaars als Alexander Dejneka, Alexander Samochvalov, Isaak Brodskij, Arkadi Plastov, Kazimir Malevitsj en anderen in een breed maatschappelijk spectrum belicht. Met hun veelal uit de kluiten gewassen kunstwerken, hebben de kunstenaars a.h.w. een moderne mythologie gecreëerd die de Sovjet maatschappij verheerlijkte. De in deze totalitaire staat ontstane kunstwerken, die vaak in opdracht van de staat werden gemaakt, waren doorgaans bestemd voor grote publieke ruimtes, zoals kantoren, fabrieken, kazernes en diverse andere overheidsgebouwen.

'De onweersbui is overgetrokken' 1960-1961 van V. Zagonek.

'Kolchozenboerin' 1935 van A. Dejneka.

Propagandakunst dus, die moest voldoen aan de door de Sovjetmaatschappij gewenste schoonheidsidealen. Kunst die in het algemeen minder veelzijdig en kritisch is, dan kunst die in een vrijere samenleving ontstaat. Opvallend echter is, dat de in Assen tentoongestelde werken, binnen de gestelde kaders evengoed een grote verscheidenheid laat zien in met name de schilderkunstige methoden, de artisticiteit zal ik maar zeggen. De verschillende kunstwerken geven als zodanig een duidelijk en genuanceerd beeld van niet alleen de Russische samenleving in de vorige eeuw, maar ook van de individuele Rus destijds.

'Kinderen' 1957-1960 van Aleksej en Petrovitsj Tkatsjev.

'Op vredige velden' 1950 van Andrej Mylnikov.

Een prachtige tentoonstelling in een prachtig museum! We hadden de nieuwe ondergrondse uitbreiding van het Drents Museum al eerder gezien (zie m'n stukje 'De Gouden Eeuw van China' van 4 december 2011) maar evengoed werd ik gisteren toch weer verrast door de dynamiek en de magnifieke lichtval in dit mooie museum, dat een paar jaar geleden is gebouwd naar een ontwerp van de Amsterdamse architect Erick van Egeraat (1956).