met het hoofd in de wolken

De Nederlandse kunstenaar Jeroen Kooijmans (1967) werkte in 2001 een tijdje in New York aan het z.g. snorrenproject, een filmproject voor het Museum of Modern Art (MoMa). Vanuit zijn appartement keek hij uit op de wolkenkrabbers van Manhattan, waaronder de Twin Towers die toen nog bestonden. Tijdens één van de vele stadswandelingen die hij maakte, waarbij hij weer eens in de schaduw liep van die hoge gebouwen, kreeg hij een ingeving over hangende tuinen. (Mogelijk dat hij even de hangende tuinen van Babylon voor ogen had). Schaduwvrije wandelgebieden, hoog in de lucht opgehangen tussen de wolkenkrabbers! Wolkenkrabbers zijn in feite symbolen van het ruimtegebrek in de stad. Door ze hoog in de lucht middels horizontale vlakken met elkaar te verbinden, vergroot je de openbare ruimte in de stad. Land maken waar het niet is, volgens Kooijmans een goede Nederlandse traditie. Het was niet meer dan een fantasie, niet gehinderd door praktische bezwaren! Hij beperkte zich in New York verder tot de realiteit van zijn z.g. snorrenproject.



Illustratie naar Kooijmans fantasie van Sabine ten Lohuis.

 Maar toen hij in datzelfde jaar vanuit zijn raam totaal flabbergasted de Twin Towers in elkaar zag storten, had dat zo'n impact op zijn aanwezigheid en werk in New York dat hij gewoon niet verder kon met zijn oorspronkelijke snorrenproject. New York was zijn stad niet meer!
Maar in 2005, vier jaar later dus maakte hij de film New York is eating me & The cactus Dance Hierin onderzocht Kooijmans de impact van zijn ervaringen destijds, toen hij vanuit zijn appartement de aanslagen op de Twin Towers heeft zien gebeuren. Waardoor zijn Amerikaanse droom opeens een nachtmerrie werd. De film is een portret van New York na 9/11. Alles is veranderd, New York, de wereld en zijn oorspronkelijke plan om een film over snorren te maken. Het is een documentairefilm over de herwonnen identiteit van de stad, haar bewoners en de kunstenaar geworden. Mogelijk mede door mijn unieke herinneringen aan het zicht op Manhattan (zie mijn stukje 'New York' van 12 september 2006) wordt ik in Kooijmans zoektocht naar New York's hernieuwde identiteit geraakt door 'Cargo', zie onderstaand fragment uit zijn docufilm 'New York is eating me & the cactus dance'



Frappant is dat het Rotterdamse architectenbureau MVRDV Jeroen Kooijmans in 2006 heeft benaderd, om mee te werken aan een kunstprojectprijsvraag tussen de wolkenkrabbers van Pittsburgh. Zijn New Yorkse hangende tuinenfantasie bleek na doorrekening zowaar een haalbare kaart! Er werd een ontwerpplan uitgewerkt en er werd een mooie maquette gemaakt, maar helaas behoorden ze niet tot de prijswinnaars. Maar het zal mij niet verbazen als een dergelijk plan ergens op de wereld een keer zal worden gerealiseerd!