woensdag, maart 02, 2016

boeiende verschijningsvormen


Directe aanleiding om naar het noorden te gaan, was voor ons de tentoonstelling 'DAVID BOWIE is' A face in the crowd, in het Groninger Museum. Maar als zo vaak, van het één komt het ander. Er is daar meer te zien, laten we er een dagje aan vast knopen. Onder de rook van Groningen hadden we vervolgens al snel voor een appel en een ei een prima hotel gevonden. En zo kon het gebeuren dat we onlangs in de contreien rondom Groningen en Assen een paar dagen hebben rond gedwaald.

Zonder David Bowie tekort te willen doen, bestaat de menigte uiteraard uit vele boeiende gezichten. Analoog aan deze stelling bestaat de kunst uit vele boeiende verschijningsvormen. En dat hebben we onlangs weer ervaren op diverse locaties in de noordelijke regionen van het land. De spits werd afgebeten met een bezoek aan de expositie 'De Ordening - Lichamen en ondingen' van Mario ter Braak (Hengelo, 1960) in museum De Buitenplaats te Eelde. Een tentoonstelling die een mooi overzicht gaf van het totale oeuvre van Mario ter Braak. Mario ter Braak is een bekende schilder uit het noorden die aan academie Minerva studeerde. Zijn expositie in Eelde wordt gedomineerd door opvallend veel stillevens. Groenten, vruchten, vissen enz. tijd- en trendloze voorwerpen. De schilderijen van Mario ter Braak ontwikkelen zich vanuit het principe van de symmetrie zoals bijvoorbeeld een vrucht groeit. Een tweede principe dat ter Braak in zijn schilderijen hanteert, is dat door invloed van omgevingsfactoren geen vrucht gelijk is aan de andere. Maar middels een extra dimensie als bijvoorbeeld het rationele vierkant, ordent hij zijn composities zodanig dat er evengoed een vorm van symmetrie ontstaat.

Alvorens vanaf museum De Buitenplaats in Eelde door te rijden naar het Groninger Museum, hebben we ons eerst ingecheckt in Hotel-Restaurant Langewold aan de Ceintuurbaan Noord in Roden. Een heel redelijk hotel in het noordelijkste puntje van Drenthe, dicht bij de provinciegrens met Groningen. Een prima uitgangspunt dus als je in die contreien het één en ander van plan bent te doen.
Van de receptionist kregen we te horen dat de Qbuzz die vlak voor het hotel stopte, C.S. in Groningen als eindpunt had, dus praktisch voor de deur van het Groninger Museum. Makkelijker kon haast niet en bovendien geen gedoe met parkeren. De keus ten voordele van het openbaar vervoer hadden we dan ook snel gemaakt. Hoewel de prijs van een ticket ons een beetje tegenviel, daar hadden we ook wel een parkeergarage voor kunnen nemen. Desalniettemin hobbelden we even later ontspannen per Qbuzz vanaf halte Leeksterweg via Peize en Hoogkerk naar Groningen C.S. alwaar we een klein halfuurtje later aankwamen. Aan de overkant van de straat prijkte de naam 'David Bowie is' op de gevel van het ruim 20 jaar oude extraverte museumgebouw van Mendini ons uitnodigend tegemoet!

Er is op dit moment geen andere plek op de wereld waar je David Bowie beter kan herdenken dan het Groninger Museum, aldus het museum. Inderdaad, de belangstelling voor de tentoonstelling van David Bowie was trouwens al niet gering, maar is nu geëxplodeert. Drommen mensen met een reeds thuis online aangeschaft ticket stonden, evenals wij die ter plekke een ticket hadden gekocht, in lange rijen op hun beurt te wachten. Eenmaal binnen schuifelden we met z'n allen in slakkengang langs meer dan 300 objecten uit het archief van één van de meest baanbrekende en invloedrijke artiesten uit onze tijd. Handgeschreven songteksten, kostuums, foto's, ontwerpen van albums en andere attributen van de afgelopen 50 jaar. Prachtig allemaal, maar het was veel te druk, ik heb lang niet alles goed kunnen bekijken. Dan was de expositie van Joris Laarman (Borculo, 1979) elders in het museum een verademing. Meubels, enkele voorbeelden van het wonderbaarlijke werk van deze ontwerper/uitvinder/ kunstenaar zijn o.m. een levende lampenkap van genetisch gemodificeerde cellen met het lichtgevende gen van een vuurvliegje en een tafel geassembleerd uit 1.2 miljoen voxels.

De roman 'Knielen op een bed violen' van Jan Siebelink heb ik rond 2006 in één adem uitgelezen. Ik vond het een naargeestig boek, maar kon er desalniettemin niet van afblijven. In de roman, die in 2005 is bekroond met de AKO literatuurprijs, verwerkt Siebelink verschillende herinneringen uit zijn jeugd. Hij schijnt de roman geschreven te hebben om het godsdienstige leven van zijn sektarische vader te begrijpen, het zij zo. De hoofdpersoon in het verhaal is Hans Sievez. Opgegroeid in een sektarisch godsdienstig milieu, komt Hans na een verblijf in Den Haag weer onder de invloed daarvan. Zijn hele leven komt uiteindelijk te staan in het teken van zijn sektarische godsdienst. Zijn huwelijk, zijn kinderen, zijn bedrijf en zijn persoon gaan daaronder zwaar gebukt. In de gelijknamige film van dit sombere verhaal, hebben we gezien dat regisseur Ben Sombogaar grote emoties op afstand houdt. Daar is ook helemaal geen ruimte voor in het radicaal gelovige milieu. Hans moet zich koel en zakelijk opstellen van zijn broeders en Margje heeft berusting gevonden in de afstandelijkheid van haar man. Tjonge, dat zo'n milieu bestaan heeft, en nog bestaat in Nederland.

Aan de overkant van de Gedempte Zuiderdiep, recht tegenover bioscoop Pathé, hebben we na de film in eetcafé D'Ouwe Brandweer de inwendige mens versterkt. De reis per Qbuzz terug naar ons hotel verliep uiteraard in omgekeerde volgorde. Na het ontbijt de andere morgen, zijn we door het weidse en verstilde Drentse landschap over aardige binnenweggetjes via gehuchten als Steenbergen, Een en Westervelde naar het gevangenismuseum in Veenhuizen gereden. Een nog immer intrigerend project, ooit begonnen in 1823. Midden in het uitgestrekte en verlaten veengebied begon de 'Maatschappij van weldadigheid' daar destijds met de bouw van een gesticht voor arme gezinnen, wezen, landlopers en bedelaars. O.l.v. ene Johannes van den Bosch werd het één en ander voortvarend aangepakt. Van de arme sloebers die daarna van heinde en verre, al dan niet vrijwillig naar dit Hollands Siberië toekwamen, werd dan vervolgens verwacht dat ze er een nieuw bestaan als bijvoorbeeld boer zouden opbouwen. Maar na verloop van tijd werd het de 'Maatschappij van weldadigheid' duidelijk, dat het proces van resocialisatie in het pauperparadijs (Suzanna Jansen 1964) in menig opzicht een fiasco was.

Het gevangenismuseum met omliggende terreinen hebben we al eerder gezien (zie mijn stukje 'Veenhuizen' van 9 februari 2009) maar het blijft een bijzonder gebied. Na een poosje te hebben rondgewandeld, het was heerlijk weer, zijn we naar het Drents Museum in Assen gereden. De expositie over het leven van Harry Muskee onder de titel 'Window of my eyes', genoemd naar de grootste hit van Cuby + Blizzards, was ons doel. Een expositie over zijn jeugd, muziek, optredens, reizen, Drenthe, belangrijke gebeurtenissen en personen en hoe hij met dat alles omging. Ook nog nooit vertoonde filmopnames, geluidsfragmenten, affiches, hoesontwerpen, elpees, singeltjes en andere Muskee-memorabilia passeerden de revue. Verrassend ook was de workshop en het optreden van 'The Brinklz', een bluesband bestaande uit Harm Brinksma met zang en mondharmonica, Alfred Velthuis op bas, Hannes Langkamp op drums (heeft ook jaren bij Harry Muskee gespeeld) en Richard Vrieze op gitaar. Een prima band met een goeie chemie lijkt mij. Mooie oude juweeltjes van helden als Little Walter, Muddy Waters en Otis Rush werden op geheel eigen wijze gebracht. Het was een genoeglijk middagje!

Meeslepende blues! Bluesicoon Harry Muskee wist daar alles van. In mei 2011, ongeveer vijf maanden voor zijn overlijden hebben we in Purmerend nog een optreden van hem en zijn band meegemaakt. (Zie mijn stukje 'Blues in Purmerend' van 8 mei 2011.) En kort na zijn dood hebben we in Grolloo het C+B Museum bezocht. (Zie mijn stukje 'C + B Grolloo' van 14 oktober 2011.) Zo houden we ook de blues van Cuby & the Blizzards nog levend. Maar met de meeslepende blues van 'The Brinklz' nog in ons achterhoofd, reden we aan het eind van de middag maar weer eens huiswaarts. Eigenlijk een mooi slotaccoord vonden we, voor alle boeiende verschijningsvormen die we in een paar dagen in het noorden van de natie hebben mogen zien en beleven!

Geen opmerkingen: