De kwintessens of het wezen van de zaak, daar gaat het om in het leven dacht Dom Hans van der Laan, toen hij in de jaren zestig de kapel ontwierp van klooster St. Benedictusberg in Lemiers bij Vaals. Ontwerp- en vaktechnisch gezien wist hij waarover hij het had, want voor hij het klooster in ging had hij in Delft een aantal jaren architectuur gestudeerd. Als benedictijner monnik wist hij bij wijze van spreken als geen ander, zijn kennis en vaardigheden middels contemplatie en arbeid in dienst van de sacrale architectuur te stellen.
De door Dom Hans van der Laan ontworpen kapel, vormt een vrijwel harmonieus geheel met het klooster, een gebouw uit 1923 naar een ontwerp van de Duitse architecten Böhm en Weber. De architectonisch internationaal geroemde kapel van steen, beton, uitgebalanceerde verhoudingen en genuanceerde grijstinten, ademt een sfeer van totale rust en harmonie uit. Ook het door Dom ontworpen meubilair past in het geheel als gegoten. Het is een opmerkelijk samengaan van massief en luchtig. Pure eenvoud, geen ornament, het is kaalheid tot sereniteit getransformeerd! Het leven van de benedictijnen bestaat uit contemplatie en arbeid, ora et labora. Essentieel daarbij is rust en eenvoud. Je zou de van alle toeters en bellen ontdane ontwerpen van Dom, de architectuur van de essentie kunnen noemen. De mis die ik een aantal jaren geleden in deze kapel heb bijgewoond, geprikkeld door architecturale nieuwsgierigheid, was voor mij een fascinerende ervaring van een haast contemplatieve spiritualiteit.
Een midweek 'Verwijlen bij je ziel' van C in het eeuwen oude Kapucijnenklooster Emmaus in Velp (gemeente Grave) was voor mij de aanleiding tot het schrijven van dit stukje. De spiritualiteit van de franciscaans geïnspireerde kapucijnen is een spiritualiteit van verbondenheid. Verbonden met de Schepper, de andere mens en de natuur. De eeuwenoude kapel (1645/1718) van dit klooster is qua architectuur uiteraard van een totaal andere orde, dan de hiervoor omschreven kapel van Dom Hans van der Laan, hoewel dat natuurlijk geen belemmering hoeft te zijn voor een eigentijdse mis of eucharistieviering. Hier juist wel veel ornament en toeters en bellen, een klassieke kapel waar we er meer van kennen.
'Verwijlen bij je ziel', ofwel: stilstaan en leren luisteren naar de signalen van je ziel. Aandacht las ik, voor zowel de fysieke, psychologische, sociale als wel de spirituele en religieuze dimensie van ons bestaan. Verder een leefgemeenschap creëren van franciscaans geïnspireerde mannen en vrouwen die de spiritualiteit, bezieling, waarden en schoonheid van dit eeuwenoude klooster wil behouden en doorgeven. Om gasten een plek te blijven bieden voor bezinning op levensvragen, verdieping en rust. Klinkt mooi allemaal, en dat is het mogelijk ook wel. Ieder mens zoekt het innerlijk evenwicht in de omgeving die bij hem of haar past, feitelijk al een zoektocht op zich. Rust en evenwicht vinden tussen de muren van een klooster of kapel is één ding. Mijn voorkeur gaat uit naar de zee, ik heb wat rust en evenwicht betreft, in m'n bootje op de cadans van de golven mooie ervaringen opgedaan tijdens meerdaagse zeiltochten op zee!
Eén ding is echter zeker, mocht je na het luiden van onderstaande klokken niet weten waar de klepel hangt, dan moet je nodig een bril!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten