donderdag, juli 11, 2013

Land-art in Emmen


Toen de Amerikaanse Land-Art kunstenaar Robert Smithson (1938-1973) in 1971 de zandgroeve van gebroeders de Boer in Emmen zag, zag hij daarin een perfecte locatie, waarmee hij in het kader van kunstmanifestatie 'Sonsbeek buiten de Perken' a.h.w. een artistieke dialoog kon aangaan. Geïnspireerd door de groeve, in zijn ogen een geologisch paradijsje die hem miljoenen jaren terug in de tijd voerde, ontwierp hij 'The Broken Circle and Spiral Hill'.

Het 42 jaar oude kunstwerk, dat er afgelopen dinsdag nog net zo mooi bij lag als een kleine twee jaar geleden toen ik hier ook was, (zie mijn stukje 'broken circle/spiral hill' van 21/11'11.) is een kunstuiting om een dialoog tussen kunst en industrie tot stand te brengen. Kunstenaar en ontginner moeten zich ervan bewust worden dat ze beiden vertegenwoordigers van de natuur zijn. Economie, ontvreemd van de wereld, is blind voor natuurlijke processen. Kunst kan het middel zijn dat bemiddeld tussen ecoloog en de industrieel.

Oorspronkelijk was de bedoeling dat het werk, nadat het in de vorm van foto's en film was vastgelegd, weer op zou gaan in de natuur. Robert Smithson had grote interesse in het procesmatige in de natuur. Met name in systemen van wanorde en willekeurige processen die tot nieuwe ordeningen komen hadden zijn belangstelling, het natuurlijke proces van entropie. Binnen deze visie paste uiteraard ook het vergaan van het kunstwerk. Mogelijk dat het vliegongeluk van Robert Smithson in 1973, dat hem op 35 jarige leeftijd het leven koste, heeft bewerkstelligd dat het werk nog bestaat en goed wordt onderhouden. Ik ben overigens benieuwd hoelang ze dat nog volhouden.


Maar hoe dan ook, die grote kei van meer dan 32 ton in het centrum van de 'Broken Circle' zal het daar in de toekomst ook nog wel een tijdje uithouden. Die kei schijnt daar al sinds de laatste ijstijd te liggen. Aan de andere kant, je weet niet wat er allemaal gebeuren kan. Want hoe groot zou dat kleine steentje dat we daar even op zijn grote broer hebben gelegd ooit geweest zijn? En die leuke berkjes op die kolossale hunebed bij de ingang van de zandgroeve, als die een beetje door groeien zullen ze de kolos op termijn toch zeker ook een kopje kleiner krijgen. Gedachten over natuurlijke processen en meer, die ons bij de lunch in café Moorman in Erm nog even bezig hielden.

Geen opmerkingen: