vrijdag, augustus 08, 2008

Didgeridoo



In de hoek van mijn werkkamer staat al jaren een Didgeridoo. Mijn kleinkinderen proberen er vaak op te spelen, maar veel bakken ze er nog niet van. Het ding is voor die kleine mondjes natuurlijk nog veel te volumineus. Zelf krijg ik er wel de karakteristieke klank uit, maar omdat ik de techniek van de circulaire ademhaling niet beheers, is dat maar van korte duur. Overigens net lang genoeg om Teun, de hond van C, de stuipen op het lijf te jagen. Doodsbang is hij voor de didge, als ik hem alleen al pak begint hij al te blaffen als een oordeel en schijnaanvallen te ondernemen.



Het is een goedkope didge's, een souvenir eigenlijk van bamboe, in 1997 gekocht op Gili Air, een eilandje bij Lombok. Bovendien is er destijds in het vliegtuig naar huis al een barst ingekomen die het timbre uiteraard niet ten goede kwam. Maar met een strookje plakband blijft mijn didge's tot op de dag van heden nog redelijk klinken.

De didgeridoo, of kortweg didge's komt uit Australië. Het is een blaasinstrument van de oorspronkelijke bewoners, de Aboriginals, die het instrument zelf afhankelijk van de taal van hun stam, Gurrmurr, Yirdaki of Gindjunggang noemen. De naam didgeridoo is bedacht door de Europeanen, de klank die ze hoorden toen ze daar kwamen leek wat op Did-zju-rrrie-doeh, Did-zju-rrrie-doeh, Did-zju-rrrie-doeh enz. Een Didgeridoo ritme klinkt dus ongeveer als didgeridoo, net als het geluid van bijvoorbeeld de zingende koekoek, kievit en grutto klinkt als hun naam. Deze klanknabootsingen worden in de taalkunde een onomatopee genoemd.

De echte en betere didge's maakt de Aboriginal meestal van een eucalyptus boom. Termieten die hun nest vaak in de buurt van een eucalyptus schijnen te hebben, vreten het voor hun lekkere binnenste van boom en takken weg. Door op de holle takken te kloppen, weet de aboriginal al wat voor een klank hij kan verwachten. Hij snijd een geschikte tak uit de boom, nog een beetje afwerken aan de binnenkant en opleuken aan de buitenkant en klaar is de didgeridoo!

Geen opmerkingen: