zondag, januari 19, 2020

een mooi transparant gebouw


Het fraaie op j.l. 9 januari geopende gebouw voor Sport & Wetenschap van het Brighton College in Brighton aan de Engelse zuidkust, is ontworpen door de Nederlandse architect Ellen van Loon (Rotterdam, 1963) van bureau OMA. Het Brighton College is in zekere zin vergelijkbaar met het Haagse Binnenhof. Beide complexen zijn beladen met historie en tradities, en beide kampen ze met verouderde gebouwen.

Ellen van Loon is ook de architect die het grote publiek hier min of meer heeft leren kennen door de soap rond de renovatie van het Haagse Binnenhof. Haar ontwerp moest om veiligheidsredenen geheim blijven. Maar lekkende kamerleden, die nog amper van de hoed en de rand wisten, maakten haar plan aan de pers al zwart. Ze repten over een onbetaalbaar megalomaan plan met o.m. een tropische tuin en meer van die dingen. Toen nadien middels 'artist's impressions' werd aangetoond dat dit geenszins het geval was, was de relatie met de opdrachtgever, lees Tweede Kamer, inmiddels zodanig verziekt, dat verder werken onmogelijk bleek. Ze werd bedankt en betaald voor de gedane zaken, en dat was het, exit Ellen van Loon. Pi de Bruijn (Losser, 1942), de architect van de vorige renovatie in de jaren negentig, was de volgende gegadigde.

De mix van een incompetente en onbetrouwbare opdrachtgever versus geheimhouding van de plannen tijdens het ontwerpproces, heeft hier volgens mij geleidt tot een onwerkbare situatie.

Uitgangspunt voor een goed ontwerp is een betrokken opdrachtgever en een goed geformuleerd 'Programma van Eisen'. Het één en ander geeft de koers aan van het ontwerpproces en inspireert het genereren van ideeën. Het helpt zal ik maar zeggen bij het maken van keuzes, en dat die keuzes, zichtbaar gemaakt en getoetst aan het 'Programma van Eisen' door projectteam c.q. opdrachtgever worden gedragen. Transparantie in en tijdens het ontwerpproces, vooral bij grote gecompliceerde projecten, daar gaat het om.

Door de opgelegde geheimhouding om veiligheidsredenen kon Ellen van Loon zich tijdens het ontwerpproces niet of maar moeilijk verweren tegen de achterklap! Dat het in Brighton wel goed gegaan is, heeft dus alles te maken met een goede en betrokken opdrachtgever en transparante ontwerpprocessen.

Geen opmerkingen: