kerstmis, idealen en principes

In 1915 werd tijdens de Eerste Wereldoorlog (1914-1918) op last van het Duitse bezettingsleger in België de z.g. Dodendraad aangelegd. Een elektrische versperring aan de grens tussen België en Nederland van Knokke tot aan de voorsteden van Aken. De Duitsers wilden zo verhinderen dat er nog meer Belgische vluchtelingen naar het neutrale Nederland zouden vluchten. Het destijds ca. 6 miljoen inwoners tellende Nederland, had tot dan toe al ca. 1 miljoen Belgische vluchtelingen binnen haar grenzen opgevangen! Maar evengoed zei koningin Wilhelmina nog in haar troonrede op Prinsjesdag 1915, dat Nederland alle ongelukkigen die binnen haar grenzen een toevlucht zochten, met open armen zou ontvangen. En dat gebeurde ook, hoewel niet meer in zo'n grote getale als in het begin van de oorlog, want de z.g. Dodendraad was behoorlijk effectief. Zo'n 850 Belgen schijnen bij hun poging om de grens te passeren om het leven te zijn gekomen.

Het is geschiedenis, zomaar een vluchtelingen verhaal uit de Grote Oorlog van een eeuw geleden, toen Europa het epicentrum was! Maar ook de wereld van 2015 kent zijn vluchtelingenverhaal. Al is de wereld in 100 jaar mondialer geworden, en zijn grenzen in meerdere opzichten vervaagd, het zijn verhalen van alle tijden. De Duitse bondskanselier Angela Merkel kreeg met haar 'Wir Schaffen Das' half Europa over zich heen. Ze werd door menig cynisch en lafhartig politicus verguist. Onterecht vind ik, waarom zouden we als gegoede middenklassers in Europa, onze morele waarden en idealen de kop in moeten laten drukken door cynische en lafhartige politici?
Ieder weldenkend mens snapt wel dat Europa binnen zijn grenzen niet de hele wereld van bed, bad en brood kan voorzien. Ook al zou dat kunnen, dan zou dat het einde van Europa zijn. Maar aan de andere kant, als Europa niet in staat is om zijn, voor miljarden mensen tot de verbeelding sprekende universele principes van vrijheid, gelijkheid en broederschap te herijken, zou ze van binnenuit met al haar euro's verstikken. We doen mogelijk allemaal wel eens cynisch over Europa, maar als je wat rondkijkt en ziet hoe het er in andere continenten aan toe gaat, zie je ook dat veel mensen daar dromen van wat ons hier in Europa uiteindelijk al aardig gelukt is.

Het lijkt erop, dat we ondanks al ons kunnen en onze idealen, toch de kop in het zand steken. Voorlopig zijn de eerste slachtoffers de vluchtelingen, maar op termijn loopt door het conformisme aan de hypocrisie van onze halfslachtige politici, de hele Europese beschaving gevaar. Lastig misschien, maar moed tonen met z'n allen en opkomen voor onze humanistische idealen van vrijheid, gelijkheid en broederschap is in deze tijd naar mijn idee een goede kerstgedachte!