zondag, april 05, 2015

Pasen, feest van nieuw leven.


Vandaag precies 293 jaar geleden t.w. op paaszondag 5 april 1722, ontdekte Jacob Roggeveen (1659-1729) bij toeval een eilandje ter grote van Texel in de Grote Oceaan, 3400 km verwijderd van het vaste land van Zuid-Amerika en 2560 km van het eerst volgende eiland. Het geïsoleerde eilandje, door het handjevol lokale bewoners 'Rapa Nui' genoemd, gaf hij i.v.m. paaszondag de naam 'Paaseiland'. Een naam die het eilandje tot op de dag van heden behouden heeft. 'Pasen, het feest van nieuw leven, maar ook van nieuw land' zal de toen 62 jarige, in 1690 aan de Universiteit van Harderwijk tot doctor in de rechten gepromoveerde Jacob Roggeveen mogelijk hebben gedacht. Het is maar een ideetje, het blijft gissen wat Jacob Roggeveen werkelijk heeft gedacht, toen hij op die bewuste paaszondag in de onmetelijke Stille Zuidzee bij toeval dat minuscule stipje met al die malle beelden ontdekte. Maar goed, hoe of wat dan ook, wat Paaseiland betreft laat ik het hier maar bij!

Pasen, het feest van de wederopstanding van Jezus vieren we altijd op z'n paasbest met paaseieren, paashazen, paasbrood, paastakken, paasvuren en weet ik allemaal niet wat nog meer. De christelijke boodschap heeft onze samenleving tweeduizend jaar gekneed en gevormd, dat geloof ik zeker. Maar hoe moeten we al die aardige tradities contextueel eigenlijk plaatsen?

Ik heb eens ergens gelezen dat het een soort combinatie is van voor-christelijke vruchtbaarheidssymbolen en Germaanse verhalen. We vieren met Pasen dat Jezus uit de dood is opgestaan en wat is nou een mooier symbool van nieuw leven dan een ei? We eten natuurlijk niet alleen eieren, we verstoppen ze ook. En ook dat heeft met vruchtbaarheid te maken. Vroeger verstopten ze eieren op de akkers, of beter gezegd, ze werden er begraven. Het idee daarachter was dat de akkers dan weer vruchtbaar zouden worden. Het was een soort van gebed. En met die feestelijke broden in allerlei vormen tijdens Pasen, waar van oudsher ook nog eens dure ingrediënten als o.a. spijs in werden verwerkt, wilde men laten zien dat Pasen een heel belangrijk feest was. Verder verwijzen de broden naar Pesach, ook wel bekend als het lentefeest. Dan vieren de Joden dat ze door Mozes uit Egypte zijn geleid en dat er een einde kwam aan de slavernij.
De z.g. paasvuren her en der in het land moeten worden gezien als voorjaars- of lentevuren, weg met het oude, we gaan opnieuw beginnen. Toch leuk, overleveringen en oude tradities!

Geen opmerkingen: