Woensdag 21 november j.l. heb ik, samen met een paar oude vrienden in Amsterdam doorgebracht. Als geïnteresseerden in architectuur en stedebouw wilden we de spectaculaire ontwikkelingen rond het IJ, het Stationseiland en het Oosterdokseiland wel eens wat meer van nabij bekijken, want doorgaans sjees je er aan voorbij. In stadsdeelhuis Noord hebben we ons 's morgens eerst eens wat verdiept in de plannen en de maquette. Vervolgens zijn we naar de voormalige NDSM-werf op de noordelijke IJoever gereden, en hebben daar de auto geparkeerd. De rest van de dag zouden we ons tevoet of met het openbare vervoer verplaatsen.
Ik had met m'n bootje alwel eens in de haven achter de enorme NDSM-loods gelegen, maar nog nooit in de loods gekeken. Je kijkt je ogen uit, het hele voormalige NDSM terrein wordt herontwikkeld als z.g. Kunststad, een centrum voor kunst, cultuur en ambachten in de breedste zin van het woord. Daartoe zijn allerlei kunstenaars en ambachtslieden bedrijfjes aan het opzetten in en buiten de loods. Iedereen is praktisch vrij om hierin zijn eigen vorm te kiezen. Je huurd alleen het aantal benodigde vierkante meters, en bouwd daarop naar eigen inzicht en keuze je werkplek. Een boeiend en dynamisch proces op deze voormalige scheepswerf, dat op deze manier als een historisch industrieel monument overeind blijft. Op het terrein is verder ook een wijkje van containerwooneenheden voor o.a. studenten gerealiseerd.
Na een broodje in één van de aanwezige restaurants op het terrein, zijn we voor het volgende onderdeel van de dag met het IJveer naar het Centraal Station, oftewel het nieuwe Stationseiland gevaren, een tochtje van ca. tien minuten. Het besluit om de metrolijn Noord/Zuid te gaan bouwen, een tracé van 9,5 km, van Buikslotermeerplein in A'dam-Noord naar station Zuid/WTC, was de directe aanleiding om eens goed te kijken naar dit gebied. Er komen nu al een kwart miljoen reizigers per dag op het Stationseiland en over een paar jaar zal dat aantal zijn gestegen naar 300.000. Om dit eiland in de toekomst ook een goed knooppunt te laten blijven voor de reiziger, bleek een grootscheepse verbouwing noodzakelijk. De stadzijde van het Stationseiland krijgt daarom een nieuwe inrichting. Het Open Havenfront wordt vergroot, de faciliteiten voor rondvaartrederijen worden vernieuwd en het verkeer krijgt een andere route over een nieuwe brug. Ook het stationsgebouw wordt aangepast aan de eisen van de moderne reiziger, met oog voor de monumentale architectuur. Aan de IJzijde rijdt het verkeer straks door autotunnels, er komt een nieuwe stationshal op straatniveau en een busstation ter hoogte van de sporen. De kade langs het IJ wordt opnieuw ingericht, het wordt een fiets en wandel boulevard die deels onder de nieuwe stationskap zal liggen. Kortom op het Stationseiland staat zo ongeveer alles op z'n kop, het gebied ondergaat een ingrijpende metamorfose. Er wordt aan dit moois al sinds 2003 volop gewerkt, in 2014 moet het allemaal klaar zijn.
Vervolgens hebben we de onlangs geopende, en door architect Jo Coenen ontworpen nieuwe bibliotheek op het naast gelegen Oosterdokseiland van binnen en van buiten bekeken. De Openbare Bibliotheek Amsterdam (OBA) is met een oppervlak van 28.000 m2 de grootste van Nederland. Het is een gebouw vol prachtige plekken met vele diverse sferen. Zakelijke ruimtes, verblijfsruimtes, contemplatieve ruimtes en gebruiksruimtes. De ruimtelijkheid en het samenspel van al deze ruimtes is zo perfect dat de bezoeker zich al snel gaat hechten aan dit gebouw. Een prachtig gebouw!
Het gebouw wat we na de OBA hebben bezocht gaat een stukje verder terug in de tijd enwel tot 1913. Het voormalige Scheepvaarthuis aan de Prins Hendrikkade, tot 1983 het gemeenschappelijke hoofdkantoor van zes Amsterdamse rederijen dat destijds volledig in de stijl van de Amsterdamse School is uitgevoerd. Ontworpen en getekend door de gebroeders Van Gendt en J.M. van der Mey, ook de architecten M. de Klerk en P.L. Kramer hebben er aan meegewerkt alsmede vele beeldende kunstenaars. Het gebouw doet aan de buitenkant denken aan een enorm schip. Het voormalige Scheepvaarthuis is momenteel als hotel in gebruik t.w. Grand Hotel "AMRATH" een vijf sterren hotel. Maar de overdadige symbolisering van de Amsterdamse scheepvaarttraditie is zowel binnen als buiten het gebouw intact gebleven. Alle glas-in-loodramen in het gebouw hebben een zeevaartafbeelding, net als alle deuren. Na ook dit moois uit de oude doos van binnen en van buiten eens goed te hebben bekeken, liep het tegen zessen en werd het hoog tijd voor iets anders n.l. het aperitief en de maaltijd.
We hadden kaartjes gekocht voor het stuk "April is the cruellest month" een voorstelling van het theatergezelschap 't Barre Land in Frascatie in de Nes, dat om half negen zou beginnen. In restaurant "Mappa" dat eveneens in de Nes praktisch naast theater Frascatie ligt, hebben we ons een paar uurtjes tegoed kunnen doen aan het aperitief en al het heerlijks wat ze daar in de Italiaanse keuken aan eten voor ons hadden bereid. Het stuk "April is the cruellest month" (April is de gruwelijkste maand) is eigenlijk een toneelvoorstellingen-voorstelling, die zijn naam ontleent aan de beginregel van T.S. Eliot's beruchte gedicht "The Waste Land". Het is een hilarische assemblage van brokstukken tekst, beeld en muziek. Een assemblage van kansloze toneelstukken, onvertoonbaar en onvertaalbaar, stukken die te klein zijn voor het tafelkleed van de schouwburg maar te groot voor het servet van de schuifdeuren. Nietszeggende stiltes worden gevolgd door ontluisterende wartaal. Als nietsbevroedende toeschouwer wordt je vanuit de coulissen een blik gegund op de machinaties van de toneelspeelkunst in haar minst gekende vorm.
De voorstelling werd regelmatig onderbroken voor een aperitief, waartoe we als publiek bij wijze van completering van deze mallotige toneelvoorstelling, door de spelers zelf op het podium werden uitgenodigd, om het daar samen met hun te nuttigen. Op deze manier participeerden we als publiek in de toneelvoorstellingen-voorstelling.
Het was een bijzonder avondje daar in Frascatie. Tegen een uur of twaalf namen we afscheid van elkaar en ging een ieder weer zijns weegs. Rond één uur was ik thuis en kon ik terug zien op een mooi en leerzame dagje stad aan het IJ.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten