Een bezoek aan het CERN (Conseil Européen pour la Recherche Nucléaire) in Genève is volgens een artikel in het laatste nummer van het Volvo magazine LIV, een absolute aanrader. Ik had al eens eerder iets over het CERN gelezen, maar ik wist niet dat ze daar ook een prachtig bezoekerscentrum hadden. In het nummer waarin in meerdere opzichten een fascinerende kijk op de wereld wordt geboden, staat het menselijk kunnen centraal. Het stuk over het CERN gaat over de zoektocht van wetenschappers naar het z.g. Higgs-boson (naar een idee uit 1964 van de Engelse natuurkundige Prof. Peter Higgs, Bristol, 29 mei 1929), het kleinste en nog ontbrekende elementaire bouwsteentje waaruit het leven bestaat. Ze vermoeden die te kunnen vinden door in de tijd helemaal terug naar af te gaan, naar de eerste seconden van het heelal! Om de oerknal te kunnen creëren, hebben ze de LHC-versneller (Large Hadron Collider) gebouwd. De Grote Deeltjes Botser of BIG BANG machine, is een gigantisch project in een cirkelvormige tunnel, die 100 meter onder het aardoppervlak van het grensgebied Zwitserland en Frankrijk is aangebracht, en een omtrek heeft van maar liefst 27 kilometer!
De LHC-versneller is dus een machine waarmee ze hopen te ontdekken hoe het heelal is ontstaan en in elkaar zit. In de machine worden daartoe met vrijwel de snelheid van het licht (ca. 300.000 km/sec) en een gigantische hoeveelheid energie protonen (de losse kernen van waterstofatomen) op elkaar afgeschoten. De straling en de nieuwe deeltjes die de botsing opleverd, wordt middels een aantal grote detectoren waargenomen en vastgelegd. Natuurkundigen kunnen uit deze waarnemingen theorieën toetsen en afleiden wat er gebeurd is, en wat er mogelijk nog zou kunnen gebeuren.
Met het in 2008 in gebruik genomen LHC-project, dat een kleine 4 miljard euro heeft gekost, verwacht men in de natuurkunde nieuwe inzichten te verwerven, en ontdekkingen te doen op het gebied van deeltjes en krachten. Met name hoopt men dus het Higgs-boson boven water te krijgen, het deeltje dat moet verklaren waar de massa van alle andere elementaire deeltjes vandaan komt, het sluitstuk van een aantal decennia deeltjesfysica. Afgaande op onderzoeken in de 'Tevatron', de Amerikaanse deeltjesversneller nabij Chicago, is het plausibel om aan te nemen dat het ontbrekende deeltje op termijn wordt ontdekt. Het is alleen een kwestie van lange adem hebben, zo gaat dat nou eenmaal in de wetenschap. Maar in het z.g. Standaardmodel, het theoretische bouwwerk waarin de elementaire deeltjes en hun gedrag is beschreven, is aan het ontbrekende Higgs-boson al een centrale rol toebedacht!
Straks, als we het ontbrekende deeltje een plaats hebben kunnen geven, kunnen we dus zeker verklaren hoe alles is samengesteld, hoe materie aan massa komt, en hoe het toch kan dat wij, en alle levende en dode materie om ons heen niet uit elkaar vallen. Ik ben wel benieuwd wat dat weer voor een nieuwe levensvragen zal oproepen, en uit welke hoek van de wetenschap die nieuwe vraagstukken dan op ons af zullen komen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten