Paleis Soestdijk

Mooi weer om te wandelen de laatste tijd. Zo ook donderdag 26 april j.l. in de tuin van paleis Soestdijk. Mooi tuintje trouwens!
Alweer ruim twee jaar geleden, om precies te zijn op 1 december 2004 is de laatste paleisbewoner overleden in het UMC te Utrecht, 93 jaar oud. Nog even heeft Prins Bernard in zijn vertrouwde paleis, waar hij behoudens een onderbreking tijdens de oorlog vanaf 1937 had gewoond, opgebaard gelegen. Maar uiteindelijk is ook hij bijgezet in de Nieuwe Kerk in Delft, en sindsdien staat het paleis leeg.

En nu lopen Joke en ik hier samen met mijn moeder, de meest ultieme oranjegezinde van de familie, parmantig rond te stappen. Gek gevoel! Toen ik langs de rododendrons liep moest ik denken aan de act van Wim Sonneveld en zijn opperstalmeester, ik heb wel even gekeken of er niet nog een spoor van oude krentemikken viel te bekennen. Ook nu is het weer bijna Koninginnedag en ik moet denken aan al die defilé's die hier in het verleden op 30 april, voor het oog van de hele koninklijke familie op bordes of stoep, zijn langs getrokken, totaal 32 keer! Voor het eerst op 30 april 1949 en de 32e en laatste keer in 1980, een maand na de verjaardag van Koningin Juliana en haar troonafstand. Er namen toen meer oranjegezinden deel aan het defilé dan ooit tevoren, en als altijd kwamen ze ook nu weer van heinde en verre met vlaggen, wimpels, cadeau's, muziek en het nodige kunst en vliegwerk in het vaandel.
Dat ikzelf een oranjegezinde ben kan ik niet direct zeggen, maar aan de andere kant zitten ze me ook niet in de weg. Bovendien een eigen koningshuis in dit kleine kikkerlandje in die grote boze wereld van anno 2007 is toch ook wel weer heel bijzonder. Van huis uit heb ik in de jaren vijftig en zestig het defiléspektakel redelijk vaak op tv voorbij zien trekken. Een zekere opwinding maakte zich dan soms van mij meester, waarschijnlijk mede veroorzaakt door het feestgebeuren in je directe omgeving die dag.

Het midden- en oudstedeel van het huidige paleis is als jachtslot door prins Willem III (de latere koning van Engeland) gebouwd omstreeks 1674. Na de Franse revolutie werd het paleis aanvankelijk min of meer als hotel gebruikt, en weer later zelfs als paardenstalling. In 1806 besloot koning Lodewijk Napoleon er te gaan wonen, hij liet het als een fraai buitenverblijf inrichten, waarmee hij het paleis waarschijnlijk van de ondergang redde. Weer later liet prins Willem Frederik George Lodewijk, de latere koning Willem II het paleis verbouwen en uitbreiden tot ongeveer de huidige afmetingen. En zo gaat het in de tijd nog een poosje door met de diverse bewoners en gebruikers, van koning Willem III, koningin Emma en dochter Wilhelmina naar koningin Juliana. Drie van de vier Oranjeprinsessen zijn op Soestdijk geboren, prinses Margriet is in oorlogstijd in Ottawa, Canada geboren.

Paleis Soestdijk en het park er omheen zijn nu open gesteld voor het grote publiek, de mythe is daarmee verdwenen op deze plek, het voelt een beetje vreemd omdat het zolang anders is geweest. Sinds Beatrix koningin is zijn de rollen omgedraaid en komt de de hele koninklijke familie, en dat zijn er momenteel nog al wat, het volk op 30 april per bus opzoeken, gisteren was dat in Woudrichem en Den Bosch.
We hebben er met ons allen natuurlijk wel een mooi wandelpark bij gekregen. Het is nog even afwachten wat ze uiteindelijk met het paleis gaan doen dat staatseigendom is. Allerlei ideeën gaan over tafel, hotel, bejaardenhuis, museum noem maar op, ze zijn er nog niet over uit. Voorlopig is het paleis voor bezichtiging de eerste drie jaar opengesteld voor het publiek, al gaat dat dan wel op afspraak.