dinsdag, mei 29, 2007

Berlijn



Transparantie als teken van een nieuw begin in een gebouw dat slechts bij weinigen geliefd was! De grondgedachte achter het ontwerp van Sir Norman Foster in 1995, resulterend in o.a. de nieuwe glazen koepel op het Rijksdaggebouw.
Het oorspronkelijk door architect Paul Wallot ontworpen massieve en symmetrische neorenaissancepaleis, gebouwd tussen 1884 en 1894.

Eén van de weinigen die het gebouw wél waardeerden, was de amateurarchitect en liefhebber van klassieke bouwkunst Adolf Hitler. Toen zijn hofarchitect Albert Speer hem in 1937 voorstelde de uitgebrande Rijksdag (Marinus van der Lubbe 1933) af te breken, in het kader van de grootscheepse verbouwing van Berlijn tot Reichshauptstadt Germania, verwierp Hitler dit onmiddelijk. "Het gebouw beviel hem", schreef Speer later in zijn Erinnerungen. We kunnen het als leeszaal of verblijfsruimte voor de afgevaardigden gebruiken, zei Hitler. Provisorisch werd het één en ander opgeknapt aan het gebouw, maar aan het eind van de 2e wereldoorlog was er door beschietingen, bombardementen en plunderingen toch weinig anders over dan een ruïne van formaat. De wederopbouw werd pas in 1970 voltooid, waarbij de oorspronkelijke koepel was weggelaten.
Na de totstandkoming van de Duitse eenheid eind 1989, is in de begin jaren negentig besloten regering en parlement vanuit Bonn weer naar Berlijn te verplaatsen, en dat het Rijksdaggebouw na omvangrijke verbouwingen de toekomstige vergaderplaats van de Duitse Bondsdag zou zijn. En zo geschiedde, sinds 1999 fungeerd het Rijksdaggebouw weer als onderkomen van het Duitse parlement.

Ondanks de boeiende vaak spectaculaire ontwikkelingen in Berlijn op praktisch elk gebied, is Berlijn ook een stad vol met plekken en sporen van de geschiedenis uit de 20e eeuw. "De paradox van Berlijn is het verlangen te herinneren, gecombineerd met het verlangen te vergeten" aldus Renzo Piano, architect van het Daimler-Benz project, 1998. Een uitspraak die ik denk ik goed begrijp. Het verleden laat zich overigens niet wegmoffelen achter een mooie facade, er is niet aan te ontkomen. Het is een stad vol littekens, spoken van de nazi-tijd en het communisme huizen in gebouwen, ruïnes en monumenten.
Ook het spectaculaire in 2001 geopende Joodse Museum van de Amerikaanse architect Daniel Libeskind is een gebouw vol horror en tragiek, maar gelukkig ook vol schoonheid en hoop. Libeskind heeft geen dogmatisch gebouw willen maken, maar een levend museum. Niet enkel willen herinneren aan het verleden, maar ook het heden laten zien en de toekomst. Iedereen moet zijn eigen associaties kunnen beleven als hij of zij door de verschillende ruimten loopt.

En zo beleef je de metropool Berlijn, een dynamische plek vol verleden, heden en toekomst. Prachtige gebouwen en musea hebben we bekeken. We hebben veel rond gefietst, van Charlottenburg tot de Prenzlauer Berg en van Tiergarten tot Kreuzberg. Met een rondvaartboot hebben we drie uur gevaren over de Spree en het Landwehrkanal. Het bekende in 1936 geopende Olympiastadion, in 2004 laatselijk gerenoveerd t.g.v. het wereldkampioenschap voetbal in 2006, hebben we bezocht. Op ongeveer 207 meter boven maaiveld hebben we vanaf de Fernsehturm het stadslandschap goed kunnen bekijken. In de Philharmonie hebben we een prachtig concert bijgewoond van het Deutsches Symphonie Orchester Berlin en het Rundfunkchor Berlin onder leiding van de Japanse dirigent Yutaka Sado met stukken van John Adams, Wolfgang Amadeus Mozart en Leonard Bernstein. En last but not least, het in 2003 nieuw gebouwde hotel Ku'Damm 101 aan de Kurfurstendamm is ons, ondanks de wat minder centrale ligging, prima bevallen. Het is hét lifestyle hotel van Berlijn vinden ze van zich zelf, licht-design met gevoel voor minimalisme en ingericht met bijzondere materialen. Berlijn, een stad om vaker te bezoeken!

Geen opmerkingen: