over het haast onaantastbare

Over het 'einde van twee levensbomen' heb ik het op j.l. 15 februari gehad, zie mijn blogarchief. De Thuja's die toen op zo'n twee meter boven het maaiveld zijn geknot, staan er sindsdien een beetje als 'stille wachters' bij. Daar associeerde ik de twee ongenaakbare stameinden mee. 'Stille wachters', waarop eigenlijk? Uitlopen zullen ze niet meer doen, dus boom worden ze niet meer. Nee, de mooie levensbomen die het ooit waren, zijn in onze tuin tot steile sculpturen getransformeerd. Ongenaakbaar en onaantastbaar, onder welke invloed dan ook. Of toch niet? Ik kan ze uiteraard alsnog bij het maaiveld afzagen, maar ik kan er met hamer, beitel en zaag natuurlijk ook houten beelden van maken, totempalen of zoiets. Twee wachtposten, stoïcijns uitkijkend en wakend over ons tuintje!

Op de typering 'onaantastbaar' kom ik vaak als ik naar oude bomen kijk. Wonderbaarlijk eigenlijk want bomen zijn fysiek in feite zo tastbaar als het maar zijn kan. M'n fascinatie zit denk ik in het feit dat bomen, die vanuit de donkere aarde naar het licht groeien, zoals trouwens bijna alle flora, zo enorm 'groot en oud' kunnen worden. En dat ik ze daarom gevoelsmatig als de meest 'onaantastbare elementen' van de levende natuur beschouw. Mogelijk een enigszins wat typische gedachtengang, maar zo voel ik het wel.

Zo zijn er in mijn beleving ook onaantasbare gebouwen. Bijvoorbeeld 'Radio Kootwijk' vind ik zo'n gebouw. Ongenaakbaar en onaantastbaar staat dit imposante bouwwerk sinds 1920 op de eenzame zandverstuivingen nabij Kootwijk. Een kathedraal als 'stille wachter' in the middle of nowhere. Alles aan dit betonnen art-deco gebouw, naar een ontwerp van architect Julius Maria Luthmann (1890-1973), dwingt in het eenzame landschap naar mijn beleving afstand en respect af. Zowel in de verschijningsvorm als geheel, als in detail. Neem bijvoorbeeld het beeldhouwwerk van Hendrik van den Eijnde (1869-1939) boven de entree. Een sculptuur met een vrouwenhoofd met een Europese uitdrukking, en één met een Aziatische uitdrukking, beiden met de handen achter de oren. De open mond in het gezicht tussen de beide vrouwen symboliseert de omroeper. 'Stille wachters' in mijn optiek, maar feitelijk verbeeld de sculptuur symbolisch de radioverbinding tussen Nederland en het toenmalige Nederlands-Indië.