donderdag, oktober 07, 2010

Kolontár



Stel, je woont naar je zin in Kolontár, een aardig klein dorpje met nog geen 1000 inwoners. Een paar straten, vrijstaande huizen, moestuintjes, een dorpswinkel en veel groen. En iedereen kent iedereen wel een beetje, de sociale controle is groot, wat z'n voor en z'n tegen heeft. Aan de noord-, west- en zuidkant van het dorpje uitgestrekte landerijen. Ook aan de oostkant wel wat, maar daar wordt het zicht in de nabije verte beperkt door de hoge dam rond het giftige slibreservoir van de aluminiumraffinaderij 'Timfoldgyar', de grootste werkgever in deze regio. Een dam in het landschap stel ik me voor, die er een beetje uitziet als de dam in het landschap tussen Hierden en het nieuwe industriegebied van Harderwijk. Geen fraaie oplossing natuurlijk, maar je accepteert het maar van je broodheren, bovendien raak je er nog vrij snel aan gewend ook. Er valt mee te leven!

Maar toen gebeurde er afgelopen maandag 4 oktober iets vreselijks, vermoedelijk door de hevige regenval las ik, brak de dam. En met donderend geweld raasde een vloedgolf van ruim één miljoen kubieke meter met zware metalen en natronloog vergiftigt slib door het gezapige Kolontár en nog zes andere nabij gelegen dorpen. Een gebied van ruim 40 vierkante kilometer is overstroomd. Met als gevolg 7 doden, een aantal vermisten, honderden gewonden, vele dode dieren, en natuurlijk een voor lange tijd naar de ratsmode geholpen plaatselijk milieu. Een bedrijfsongelukje!

In de voormalige communistische oostbloklanden wordt nog veel gewerkt met verouderde technieken. In moderne aluminiumfabrieken wordt het natronloog, dat wordt gebruikt om aluminium uit bauxiet te winnen, ecologisch afgebroken. Maar in Hongarije dus nog niet, opslag van het giftige afvalproduct in grote open reservoirs is daar nog heel normaal. Er zijn elders in Hongarije nog twee aluminiumraffinaderijen met grote open reservoirs met ca. 50 miljoen kubieke meter giftig slib!
Onacceptabel natuurlijk, misdadig zelfs, bedrijven die een maximum aan schade kunnen aanrichten waarvoor ze nooit en te nimmer de volledige financiële verantwoordelijkheid kunnen dragen. Snel aanpakken die handel en moderniseren! Je moet er toch zeker alles aan doen en voor over hebben om bedrijfsongelukjes van deze omvang te voorkomen.
Maar ja, als ik denk aan het recente bedrijfsongelukje bij BP, die in de Golf van Mexico de veiligheidsnormen kennelijk aan zijn laars lapte, of aan het gifschip Probo Koala, dat een aantal jaren geleden bewust 500 ton giftig afval dumpte in Ivoorkust, zal het ben ik bang met een vlotte aanpak van verouderde systemen zo'n vaart niet lopen. Om (veel) geld te kunnen verdienen blijven we overal in de wereld maar ongeoorloofde risico's nemen, voorbeelden te over.

Het grondig vergiftigde dorpje Kolontár zal niet worden herbouwd las ik. Het moet een 'eeuwig monument' worden ter herinnering aan de slachtoffers van de tot nu toe grootste milieuramp in de geschiedenis van Hongarije. Er zit voor de bijna 1000 dorpelingen niets anders op dan dat ze hun leven en bestaan elders zullen moeten herpakken. Simpel is anders lijkt mij!

Geen opmerkingen: