Balgstuw

Rimpelloos lag het IJsselmeer er zaterdag bij, zeilen konden we dan ook wel vergeten. En de kans dat we in het weekend de wind nog in de zeilen zouden krijgen was volgens de voorspellingen nihil. Als we, we zijn JvV, WvD, HvD en ik, dan toch moeten motorren, kunnen we net zo goed een route bedenken waar we met de 'Swing' per definitie veel zullen moeten motorren. Mijn voorstel om het IJsselmeer daarom maar links te laten liggen t.g.v. een rondje NW Overijssel d.w.z. Ketelmeer, Zwarte Meer, Vollenhove, Blokzijl, Blauwe Hand, Zwartsluis, Genemuiden en weer via het Zwarte Meer enz. terug naar Lelystad, werd door de anderen dan ook enthousiast begroet.

Het Ketelmeer op dus, bij Schokkerhaven eventjes bakboord uit, en vervolgens over het kaarsrechte Ramsdiep richting Zwarte Meer.
Ongeveer halverwege Schokkerhaven-Zwarte Meer, nabij de Ramspolbrug, passeerden we 'Balgstuw Ramspol', één van de meest bijzondere waterkeringen in ons land. Normaal zie je van de Balgstuw, die eind 2002 officieel in gebruik is gesteld, op de oevers alleen enkele enigszins rupsvormige bouwwerkjes van metaal en beton. Maar als door verhoogde afvoer van rivierwater en/of door storm het water van het IJsselmeer en het Ketelmeer wordt opgestuwd, ziet het er heel anders uit, dan komt de Balgstuw tot leven!

Binnen één uur worden de drie 80 meter lange balgen van 16 mm dik rubberdoek en een doorsnede van 10 meter, die het grootste gedeelte van het jaar onzichtbaar in een drempelconstructie op de waterbodem rusten, automatisch met lucht en water gevuld, en vormen ze een robuust dijklichaam dat ongeveer vier meter boven de waterspiegel uitkomt. Het Zwarte Meer en al het water wat daarachter ligt is dan hermetisch van het Ketelmeer afgesloten. Eigenlijk een paradoxaal gegeven, water en lucht wordt met water en lucht bestreden. Maar het werkt perfect, volgens de gegevens komt de Balgstuw tot nu toe gemiddeld ruim 1 keer per jaar tot leven.

Ben je eenmaal voorbij de Balgstuw en de brug, dan zit je al gauw op het Zwarte Meer en zie je in de verte recht voor je het Vogeleiland liggen. Een terechte naam voor dit stukje natuur lijkt mij, H dacht zelfs dat hij al een Roerdomp zag staan in het riet, maar bij nader inzien bleek het een stuk verwaaid papier te zijn. Echter de Tjiftjaf's die hij daarna dacht te horen maar ook niet zag, moesten volgens hem wel degelijk echt aanwezig zijn. Net even vóór het Vogeleiland ging het bakboord uit en voeren we via het Zwanendiep, Kadoelermeer en Vollenhoverkanaal langzaam naar Blokzijl, waar we voor de nacht aan het eind van de middag afmeerden in de prachtige havenkom die ze daar hebben.

Zondagmorgen, dikke mist, prachtige sfeer dat wel, maar de overkant van de havenkom konden we niet zien. En ja, het is wel wijs om in dit vaarwater met onze diepgang binnen de boeien te blijven, maar dan moet je ze natuurlijk wel kunnen zien! Rond een uur of half twaalf werd het zicht een beetje beter en konden we vertrekken. In Blokzijl eerst de schutsluis met een verval van om en nabij de 30 cm, en toen over het Noorderdiep, Valse Trog, Giethoornse Meer, langs het gehucht Jonen met zijn kabelpontje, over Walengracht en Beulaker Wijde naar de Blauwe Hand. Na de brug bij de Blauwe Hand, moest er een paar km vóór Zwartsluis weer geschut worden, wat natuurlijk weer enig oponthoud met zich meebracht. Maar naar een klein uurtje wachten met een hapje en een drankje, lag ook de Beukersluis weer achter ons. Even later, Zwartsluis lag inmiddels aan stuurboordzijde, voeren we door de brug het Zwarte Water op en zagen we een kwartiertje later aan bakboordzijde Genemuiden alweer liggen. Na een poosje, het Zwarte Water was inmiddels veranderd in het Zwolse Diep, kregen we aan stuurboord het ons reeds bekende Vogeleiland weer in zicht en aan bakboord het Zwarte Meer en de betonning van het Ramsdiep. We waren rond!

De 'Balgstuw' lag er nog net zo rustig bij als gisteren, maar met de herfst- en winterstormen voor de deur, zal ze de komende tijd toch zeker wel een keer tot leven worden gewekt.