woensdag, maart 14, 2007

A Delicate Balance



Het met talloze prijzen bekroonde in 1962 geschreven relatiedrama, Who's afraid of Virginia Woolf? door de Amerikaanse (toneel)schrijver Edward Albee, is tot het wereldrepertoire gaan behoren. En dat ondanks zijn moeizame verhouding met de kunstwereld. In het stuk wordt met name de zinloosheid van het menselijk bestaan en het clichématige van de communicatie aan de kaak gesteld.
Gisteravond hebben we in Amsterdam van dezelfde schrijver in de grote zaal van theater Bellevue "Wankel Evenwicht" gezien, de nederlandse vertolking van "A Delicate Balance" uit 1966. Omdat het stuk dezelfde ingrediënten in zich heeft als Who's afraid of Virginia Woolf? (twee echtparen bij elkaar over de vloer) dringt een vergelijking zich natuurlijk wel op. Het stuk wordt opgevoerd door theatergroep Carver in samenwerking met Onafhankelijk Toneel.

Het speelt zich af in een weekend in een huis van een wat ouder echtpaar uit een redelijk welvarend milieu, wier huwelijk is verworden tot een vorm van status quo. Ze worstelen nog altijd met het verlies van hun zoontje, lang geleden. Claire, een alcoholistische inwonende zuster van de vrouw, die het tot haar ongenoegen ook nog eens goed kan vinden met haar echtgenoot, voorziet tot vervelens toe alle handelingen in het huis van bijtende, maar soms ook humoristische commentaren. Verder komt Julia, de 36-jarige dochter van het echtpaar ineens weer thuis een kamer opeisen, na het zoveelste debacle in haar eigen huwelijk. En dan verschijnt tot overmaat van ramp ook nog eens een bevriend echtpaar, die het thuis met z'n tweeën vanwege een onverklaarbare en overweldigende angst niet meer kunnen uithouden. Ze vinden het heel vanzelfsprekend dat ze daarom bij hun allerbeste vrienden kunnen intrekken. Het geeft nogal wat spanning allemaal, die gebeurtenissen. De delicate balans van ieders leven daar in dat huis wordt aan het wankelen gebracht. Er moet een nieuw evenwicht worden gevonden, want alle relaties staan onder permanente hoogspanning.

Ik vond het stuk in het begin boeiend en interessant, maar gaandeweg de speeltijd kreeg ik moeite met het één en ander. De opeenstapeling van zwaarmoedig stemmende gebeurtenissen was te gortig. De humor ontbrak eigenlijk! Regisseuse Mirjam Koen heeft volgens mij en anderen absoluut te weinig lichtheid in het stuk weten te brengen. Bij al het getob moet je, om de problemen goed te kunnen duiden en aan te kunnen pakken, ook eens met een grap of een lichtpuntje komen aanzetten. Die zijn natuurlijk altijd te vinden al zijn de problemen nog zo groot, en je lost ze daarmee sneller op. Maar hier waren ze nauwelijks te bekennen, behalve dan af en toe een raar dansje of een gevatte kwinkslag van de in dit opzicht uitblinkende notoir alcoholische Claire. Het duurde 2 uur, maar door het ontbreken van de hiervoor geschetste dynamiek in het stuk, was dat voor mijn gevoel minimaal een half uur te lang. De vaart en de verwachting die het stuk aanvankelijk in zich had en opriep, was voormij redelijk kort na de helft van de speeltijd verdwenen, het stuk kon mij op een bepaald moment echt niet meer boeien. Ik was blij dat het afgelopen was, en dat kwam niet alleen door de kennelijk haperende air conditioning in de zaal, die mij langzaam maar zeker in een stadium van apegapen deed belanden. Na afloop hadden we zo'n dorst dat we alvorens na huis te rijden, eerst nog even een pilsje hebben genomen in cafe "De Smoeshaan"

Toch was het alles bij elkaar genomen een leuk avondje uit. In "Casa Peru" een Peruaans restaurant aan de Leidsegracht hebben we eenvoudig maar heel lekker gegeten, en een kopje koffie in het sfeervolle "Cafe Americain" aan de Leidsekade maakt het natuurlijk wel af. Toen we voorbij de entree van de Stadsschouwburg liepen, moesten we ons praktisch een weg banen door schrijvers in smoking opweg naar het Boekenbal, de opening van de 72e Boekenweek. Het thema dit jaar is "Lof der Zotheid" Het bal werd geopend door Kees van Kooten met een betoog over humor in de literatuur.
Dat is ook toevallig!

Geen opmerkingen: