Mondriaan, een abstract-realist.

De tentoonstelling 'Aan het Gein' in het Mondriaanhuis in Amersfoort toont de schoonheid van het landschap rond deze kleine rivier gezien door de ogen van o.m. Piet Mondriaan. Het Gein tussen Abcoude en Driemond is een riviertje van ongeveer zes kilometer lang, en meandert nog immer door een oer-Hollands landschap van water en weiden, boerderijen en molens. Een bijzonder gebied, waar Piet Mondriaan (1872-1944) aan het begin van zijn artistieke loopbaan vaak te vinden was. Het landschap net buiten zijn woonplaats Amsterdam inspireerde de jonge schilder steeds weer om te experimenteren met kleur, lichtval en compositie. Tussen 1905-1907 was het landschap rond het Gein vrijwel het enige dat Mondriaan schilderde. 

Door Mondriaans belangstelling voor abstracte schilderkunst, ging hij er zich na deze periode steeds meer in verdiepen, en werden zijn werken in toenemende mate minder naturalistisch. Maar pas toen hij in 1911 naar Parijs verhuisde, gaf hij hier ook echt handen en voeten aan. Elk schilderij dat hij toen maakte vond zijn oorsprong in de werkelijkheid, in iets dat hij hij zag en vervolgens terug bracht tot het minimale in zowel de vorm als de kleur. Dat minimaliseren heeft zich steeds verder doorgezet en mondde uiteindelijk uit in het schilderen van schilderijen met slechts een paar lijnen, kleuren en vlakken. Mondriaan noemde zichzelf dan ook een abstract-realist. Hij verwoorde dit verder in een brief uit 1914 als volgt:

Ik construeer op een plat vlak lijnen en kleurcombinaties met ‘t doel algemeene schoonheid zoo bewust mogelijk uit te beelden. Ik wil de waarheid zoo dicht mogelijk benaderen en daarom alles abstraheeren tot ik kom tot het fundament der dingen.