Mondriaan, een abstract-realist.

De tentoonstelling 'Aan het Gein' in het Mondriaanhuis in Amersfoort toont de schoonheid van het landschap rond deze kleine rivier gezien door de ogen van o.m. Piet Mondriaan. Het Gein tussen Abcoude en Driemond is een riviertje van ongeveer zes kilometer lang, en meandert nog immer door een oer-Hollands landschap van water en weiden, boerderijen en molens. Een bijzonder gebied, waar Piet Mondriaan (1872-1944) aan het begin van zijn artistieke loopbaan vaak te vinden was. Het landschap net buiten zijn woonplaats Amsterdam inspireerde de jonge schilder steeds weer om te experimenteren met kleur, lichtval en compositie. Tussen 1905-1907 was het landschap rond het Gein vrijwel het enige dat Mondriaan schilderde. 

Door Mondriaans belangstelling voor abstracte schilderkunst, ging hij er zich na deze periode steeds meer in verdiepen, en werden zijn werken in toenemende mate minder naturalistisch. Maar pas toen hij in 1911 naar Parijs verhuisde, gaf hij hier ook echt handen en voeten aan. Elk schilderij dat hij toen maakte vond zijn oorsprong in de werkelijkheid, in iets dat hij hij zag en vervolgens terug bracht tot het minimale in zowel de vorm als de kleur. Dat minimaliseren heeft zich steeds verder doorgezet en mondde uiteindelijk uit in het schilderen van schilderijen met slechts een paar lijnen, kleuren en vlakken. Mondriaan noemde zichzelf dan ook een abstract-realist. Hij verwoorde dit verder in een brief uit 1914 als volgt:

Ik construeer op een plat vlak lijnen en kleurcombinaties met ‘t doel algemeene schoonheid zoo bewust mogelijk uit te beelden. Ik wil de waarheid zoo dicht mogelijk benaderen en daarom alles abstraheeren tot ik kom tot het fundament der dingen.

tijdsbesef

Als de dag van gisteren, waar is de tijd gebleven? Geen idee, maar wat ik wel weet is dat hij voorbij gevlogen is! Veel werk en een volle agenda zijn synoniem met een succesvolle tijd. Maar met een met afspraken en deadlines volgepropte tijd vergeten we mogelijk een andere ervaring van tijd, die minstens even belangrijk is. De ledige tijd, die niets oplevert en tot niets dient, maar die wel uitnodigt tot contemplatie!

Aan zee!

Zeeën en oceanen kunnen ons verbazen las ik eens. Ze vormen de grootste bron van leven en bedekken een enorm deel van onze Aarde. Ze kunnen aanzetten tot bescheidenheid en bezinning en inspireren tot wezenlijke levenslessen en filosofieën. Ze leren ons om beter naar ons innerlijke ritme te luisteren en te kiezen voor diepgang in plaats van oppervlakkigheid. Prachtig!

familiedag

Op de wisseltrofee die wordt uitgereikt aan de beste verbinder op de jaarlijkse familiedag, staat nog steeds 'jaarlijkse fietsdag', maar die is vorig jaar na decennia om een aantal reden afgeschaft. Jammer, maar gisteren hebben we voor de 2e keer op rij gemerkt, dat de jaarlijkse familiedag die ervoor in de plaats is gekomen, sportief gezien misschien wat minder maar verder minstens zo gezellig is. 

Iris, de wisseltrofeehouder van vorig jaar, en daarmee ook de organisator van dit jaar was, had op het achterterras van Restaurant 'Het Vuursche Bos' in Lage Vuursche een leuke ontmoetingsplaats voor ons allen geregeld. Alles werkte mee, de stemming, het weer, de ambiance van de plek, de bediening enz. Na het ontmoetingsproces met kusjes links en rechts en het bijpraten met koffie, thee en gebak, hebben we met z'n allen een boswandeling rond kasteel 'Drakensteyn' gemaakt, het fraaie onderkomentje van Beatrix onze voormalige vorstin. 

Het metershoge hekwerk rond 'Drakensteyn' heeft voorkomen dat we ook maar een glimp hebben kunnen opvangen van het kasteeltje, laat staan van de bewoonster. Maar dat mocht de pret niet drukken, de boswandeling was er niet minder om. 

Terug op ons gezellige achterterrasje was het tijd voor een drankje en de lunch. Waarna Wim door Iris dit jaar als beste verbinder werd uitgeroepen, en de wisseltrofee kreeg uitgereikt. Applaus natuurlijk voor de gelukkige, en uiteraard benieuwd wat hij volgend jaar voor ons in petto heeft! Met nog enkele gezellige versnaperingen, maar nu op het voorterras, hebben we uiteindelijk een punt gezet achter een leuke 2e familiedag. 

Architectuur

Met het manifest 'New Babylon' uit 1963 van de Nederlandse kunstenaar Constant Nieuwenhuys (1920-2005), waarin hij zijn visie geeft op de stad van de toekomst waarin de creatieve, spelende mens als uitgangspunt centraal staat, laten momenteel vijf hedendaagse kunstenaars hun visie middels sculpturen, installaties en werken op papier in het CODA Museum zien. 

Graficus, beeldhouwer en installatiekunstenaar Rob Voerman (1966) is één van de vijf reflecterende kunstenaars op de toekomstige wereld, waarin in vrijwel al zijn werk architectuur zijn leidmotief is. In tegenstelling tot Constant Nieuwenhuys, die destijds in zijn New Babylon-project in vele vormen en uitvoeringen een optimistisch beeld gaf van de vooruitgang en een ideale samenleving, schetst Rob Voerman maar een tobberig toekomstbeeld. 

Zijn werelden zijn eerder dystopisch en apocalyptisch dan utopisch of idealistisch. Fictieve, door destructie aangetaste, hybride bouwsels, etsen en geënsceneerde foto’s werpen een schaduw vooruit naar een nog onbekende wereld waarin niets zeker of eenduidig is. Van een ‘high tech new world’ is in het werk van Voerman geen sprake; grootse constructies staan op het punt te vervallen en tot ruïne te verworden. Zijn grafisch werk roept daarbij een diepe verlatenheid op; het zijn visioenen van door chaos en verval aangetaste landschappen en steden.

Zijn kijk op de wereldberoemde Parijse kantorenwijk 'La Défense' spreekt wat dat betreft boekdelen!    

Pieremachochel

Volgens de dit jaar op 82-jarige leeftijd overleden Amerikaanse filosoof, zeiler en levensgenieter Daniel Dennett, waren er veel overeenkomsten tussen zeilen en filosoferen. Hij hield ervan om het spannend te maken voor zijn studenten. Om met ze hoog aan de wind te varen en lekker schuin te gaan bijvoorbeeld. Ook in de filosofie ging het Dennett erom risico’s te nemen en vooral mensen op te schudden met controversiële standpunten en uitspraken! 

Ik vraag mij ineens af, of hij inplaats van hoog aan de wind en lekker schuin gaan, ook weleens heeft overwogen om met zijn studenten in een zeilende klomp een pieremachocheltocht door de Amsterdamse grachten te maken.