Dat is nou mooi, dat niet zoals in met name de jaren 50, 60 en 70 van de vorige eeuw, alles wat oud en bouwvallig is in de vaart der volkeren maar plat gaat. Oude werkgebouwen en pakhuizen die architectonisch wat voorstellen, worden nu als het even kan vaak tot industrieel erfgoed verklaard. We hebben er in onze tijd gelukkig wel veel tijd en geld voor over om ze te restaureren en te verbouwen voor nieuwe bestemmingen. En laten we maar hopen dat dat zo blijft. Het levert een boeiend en gedifferencieerd spanningsveld op tussen het heden en het verleden in de architectuur van de bebouwde omgeving. Architectuur en stedebouw van weleer laat zich haast moeiteloos integreren met de hedendaagse bouwkunst.
Een paar weken terug las ik een verhaal in de Volkskrant over het 'Wielsgebouw' (naar de Belgische bierbrouwersfamilie Wielemans) in Brussel, ook wel het Blommegebouw genoemd. De in 1930 door architect Adrien Blomme ontworpen brouwerij, is één van de zeldzame overblijfselen van de modernistische industriële architectuur in Brussel. Het markante gebouw dat al sinds de jaren 80 van de vorige eeuw stond te verpieteren doordat het in onbruik was geraakt, is een paar jaar geleden weer gerenoveerd, en verbouwd volgens de plannen van architectenbureau Art & Build tot een hedendaags centrum voor beeldende kunst.
Een mooie herbestemming dus, en door de strategische ligging in de stad, oefent het op zowel de plaatselijke bevolking als bezoekers van elders een grote aantrekkingskracht uit. Naast allerlei bedrijfjes en beeldende kunst, is er ook een bezoekerscentrum, een brouwzaal en oude silo, een café restaurant, een boekenwinkel, een audiovisueel lab en auditorium en een panoramisch dakterras te vinden. Er staan ongetwijfeld nog wel meer oude gebouwen in Brussel die een dynamische herbestemming gekregen hebben, maar zeker is dat het hele gebeuren in en met het 'Wielsgebouw' een belangrijke bijdrage levert voor de economische en culturele heropleving van Brussel!
In Amsterdam zijn ook heel wat (modernistische) industriële gebouwen te vinden, die een herbestemming hebben gekregen. Teveel om op te noemen, maar ik noem er toch maar een paar:
Heineken Bierbrouwerij uit 1868, nu 'Heineken Experience' a/d Stadshouderskade;
Waterbedrijf A'dam 1897-1900, sinds 1996 Café/Rest. 'Amsterdam' a/h Watertorenplein;
NDSM-werf begin jaren 50, nu div. kunstenaars/ambachtslieden en Restaurant de 'IJ-kantine';
Energiecentrale Oostelijke Havens, nu Café/Rest. 'Panama' a/d Oostelijke Handelskade;
Pakhuizen Entrepotdok 1827, sinds 1987 woningen;
Graansilo's (baksteendeel/betondeel) 1897, sinds 2000 woningen a/d Silodam (IJ oever);
Droogbak (Spoorwegmaatschappij) 1884, sinds 2000 div. kantoor/werkruimten;
en last but not least 'Pakhuis De Zwijger' het kloeke koelpakhuis voor bederfelijke waar uit 1934, een bouwtechnisch en constructief hoogstandje opgebouwd middels een rasterwerk van paddestoelkolommen naar een ontwerp van architect Jan de Bie Leuveling Tjeenk en constructeur K. Bakker aan de Oostelijke Handelskade, dat sinds 2006 is gerenoveerd en verbouwd tot een prachtig cultureel en multifunctioneel centrum.
Aan de inwendige metamorfose van de 4e verdieping van 'Pakhuis De Zwijger' heb ik middels m'n studio opdracht van de Amsterdamse stadsomroep 'Salto' nog een steentje bijgedragen. Aanvankelijk zou ook dit gebouw worden gesloopt, omdat er in het stedebouwkundige plan een brug was gepland naar het Java-eiland. Maar na de kritiek die los barstte, toen ze de af- en toeritten van de in 2000 gebouwde Jan Schaeferbrug met veel kunst- en vliegwerk op beganegrond niveau dwars door het pakhuis heen hadden gehakt, heeft het zes verdiepingen tellende gebouw alsnog de status van rijksmonument gekregen. En daarmee was de verdere sloop van dit mooie stukje industrieel erfgoed van de baan. Het Amsterdamse architectenbureau J. van Stigt kreeg vervolgens de opdracht, om het door de uitgehakte brugtunnel met name constructief zwaar aangetaste pakhuis, te transformeren tot een cultureel en multifunctioneel centrum. Een mooie en passende herbestemming voor dit karakteristieke stukje architectuur uit het verleden, dat terecht een feestelijke opening waard is geweest!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten