vrijdag, mei 01, 2015

hoogbouw architectuur in Vals


Naast vele architectuur prijzen heeft de Amerikaanse architect Thom Mayne (1944) in 2005 ook de prestigieuze 'Pritzker Prize' gewonnen. De Nobelprijs voor de architectuur zal ik maar zeggen. Geen kleine jongen dus in zijn vakgebied, een heuze starchitect!
Gisteren las ik in de Volkskrant in een stukje van de buitenlandredactie, dat zijn bureau 'Morphosis Architects' in Los Angeles middels een prijsvraag, waaraan acht architectenbureaus deelnamen, de ontwerpopdracht heeft verkregen voor een hotel in het Zwitserse dorpje Vals.

In Vals, een afgelegen dorpje in een dal op ongeveer 1250 meter hoogte in het Zwitserse kanton Graubünden, ben ik wel eens geweest. Het dorpje telt ongeveer duizend inwoners en duizend schapen. Daarnaast hebben ze daar nog kuuroord 'Therme Vals', een architectonisch juweeltje, in 1986 door de Zwitserse architect Peter Zumthor ontworpen. Hij heeft daar destijds in opdracht van de gemeente Vals een modern, in het landschap passend bouwwerk laten verrijzen. Een bouwwerk dat zich als het ware organisch gevoegd heeft in de hellingen.

Mooi allemaal, maar wat een paar Zwitserse vastgoedmagnaten daar kennelijk nog schijnen te missen zijn ongeveer duizend hotelbedden! Het moet lux, ze mikken n.l. op een schatrijk publiek uit Azië en de Golfstaten, dat zich niet laat afschrikken door prijzen van een kleine 1.000 euro tot zo'n 24 duizend euro per kamer per nacht! Absurd? Ik vind van wel ja, kijk eens om je heen in de wereld denk ik dan. Aan de andere kant verbazen me dit soort ontwikkelingen nauwelijks. Trouwens je zal als architect maar zo'n opdracht krijgen, een uitdaging om je vingers bij af te likken!

Starchitect Thom Mayne heeft een ontwerp gepresenteerd dat door critici al als een 'spiegelende middelvinger' is omschreven. En ook dat verbaast me nauwelijks. Starchitect of niet, hoe haal je het in je hoofd om in zo'n afgelegen dorpje een hotel van 381 meter hoog te ontwerpen, nota bene even hoog als het Empire State Building in New York. Wat een megalomaan gepruts, zeker slecht geslapen!
Thom Mayne omschrijft zijn ontwerp in lyrische bewoordingen. 'Het hotel is een minimalistisch werk dat de omgeving herhaalt en de toeschouwer een gespiegeld, gefragmenteerd beeld op het landschap biedt.' De toren gaat met 'een reflecterende huid en rank profiel' op in de rustieke omgeving, en 'keert de vallei en de hemel om'.
Door al dat gespiegel van de omgeving in de gevels van de 381 meter hoge wolkenkrabber, zou je het gebouw dus nauwelijks als zodanig ervaren, het lost op in de omgeving. In eerste instantie dus gewoon ram-bam, en vervolgens de ontkenning! Het is niet zo moeilijk om deze gedachtengang te volgen. Uiteraard oogt een zwaarmoedig gematerialiseerd en gedetailleerd bouwwerk van dergelijke afmetingen prominenter in de omgeving. Maar welke materialen en detaillering je ook toepast, een megalomaan bouwwerk van deze orde kan je in een dergelijke omgeving niet of nauwelijks minimaliseren. Alleen al door de enorme slagschaduw zal dit om en nabij de 300 miljoen euro kostende hotelletje in het afgelegen dorpje Vals blijven detoneren!

Er is veel kritiek en weerstand tegen dit plan las ik. Begrijpelijk en terecht lijkt mij. De inwoners van Vals kunnen het project nog middels een referendum tegenhouden. Het plan schijnt te zijn vervat in een bestemmingsplan waarover de inwoners van Vals zich in de herfst mogen uitspreken. 't Zal mij benieuwen wat het wordt!

Geen opmerkingen: